ตถา มหนฺตํ โภคกฺขนฺธํ มหนฺตญฺจ ญาติปริวฏฺฏํ ปหาย มหาภินิกฺขมนสทิสํ เคหโต นิกฺขมนํ, ตถา นิกฺขมิตฺวา ปพฺพชิตสฺส พหุชนสมฺมตสฺส สโต ปรมปฺปิจฺฉตาย กุเลสุ จ คเณสุ จ อลคฺคตา, อจฺจนฺตเมว ลาภสกฺการชิคุจฺฉาย ปวิเวกาภิรติ, อติสยวตี จ อภิสลฺเลขวุตฺติ, ตถารูปาย สีลวติยา กลฺยาณธมฺมาย ปริพฺพาชิกาย อนนุญฺญาตา อตฺตโน ปุรโต พลกฺกาเรน ปรามสิยมานาย สีลปารมิํ อาวชฺเชตฺวา วิการานาปตฺติ, กตาปราเธ จ ตสฺมิํ ราชินิ อุปคเต หิตจิตฺตตํ เมตฺตจิตฺตตํ อุปฏฺฐเปตฺวา ทิฏฺฐธมฺมิกสมฺปรายิเกหิ สมนุสาสนนฺติ เอวมาทโย อิธ มหาปุริสสฺส คุณานุภาวา วิภาเวตพฺพาฯ เตเนตํ วุจฺจติ ‘‘เอวํ อจฺฉริยา เหเต…เป.… ธมฺมสฺส อนุธมฺมโต’’ติฯ

จูฬโพธิจริยาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. มหิํสราชจริยาวณฺณนา

[37] ปญฺจเม มหิํโส ปวนจารโกติ มหาวนจารี วนมหิํโส ยทา โหมีติ โยชนาฯ ปวฑฺฒกาโยติ วยสมฺปตฺติยา องฺคปจฺจงฺคานญฺจ ถูลภาเวน อภิวฑฺฒกาโยฯ พลวาติ มหาพโล ถามสมฺปนฺโนฯ มหนฺโตติ วิปุลสรีโรฯ หตฺถิกลภปฺปมาโณ กิร ตทา โพธิสตฺตสฺส กาโย โหติฯ ภีมทสฺสโนติ มหาสรีรตาย วนมหิํสชาติตาย จ สีลํ อชานนฺตานํ ภยํ ชนนโต ภยานกทสฺสโนฯ

[38] ปพฺภาเรติ โอลมฺพกสิลากุจฺฉิยํฯ ทกาสเยติ ชลาสยสมีเปฯ โหเตตฺถ ฐานนฺติ เอตฺถ มหาวเน โย โกจิ ปเทโส วนมหิํสานํ ติฏฺฐนฏฺฐานํ โหติฯ ตหิํ ตหินฺติ ตตฺถ ตตฺถฯ

[39] วิจรนฺโตติ วิหารผาสุกํ วีมํสิตุํ วิจรนฺโตฯ ฐานํ อทฺทส ภทฺทกนฺติ เอวํ วิจรนฺโต ตสฺมิํ มหารญฺเญ ภทฺทกํ มยฺหํ ผาสุกํ รุกฺขมูลฏฺฐานํ อทฺทกฺขิํฯ ทิสฺวา จ ตํ ฐานํ อุปคนฺตฺวาน, ติฏฺฐามิ จ สยามิ จ โคจรํ คเหตฺวา ทิวา ตํ รุกฺขมูลฏฺฐานํ คนฺตฺวา ฐานสยเนหิ วีตินาเมมีติ ทสฺเสติฯ