[47] โส อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต วิสาลมาเฬ อาสีโนติอาทิมาหฯ ตตฺถ วิสาลมาเฬติ วิสาลํ ปตฺถฏํ วิตฺถิณฺณํ มหนฺตํ มาฬํ วิสาลมาฬํ, ตสฺมิํ วิสาลมาเฬ อาสีโน นิสินฺโน อหํ โลกนายกํ อทฺทสนฺติ สมฺพนฺโธฯ เตสํ สุวิญฺเญยฺยเมวาติฯ

อตฺถสนฺทสฺสกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

8. เอกปสาทนิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

นารโท อิติ เม นามนฺติอาทิกํ อายสฺมโต เอกปสาทนิยตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร อเนกาสุ ชาตีสุ กตกุสโล อตฺถทสฺสิสฺส ภควโต กาเล พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺโต เกสโวติ ปากโฏ หุตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺวา ฆราวาสํ ปหาย ปพฺพชิตฺวา วสนฺโต เอกทิวสํ สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปสนฺนมานโส อญฺชลิํ ปคฺคยฺห อติวิย ปีติโสมนสฺสชาโต ปกฺกามิฯ โส ยาวตายุกํ ฐตฺวา เตเนว โสมนสฺเสน กาลํ กตฺวา เทเวสุ นิพฺพตฺโต ตตฺถ ทิพฺพสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา มนุสฺเสสุ อุปฺปนฺโน ตตฺถ สมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท อญฺญตรสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิปฺปตฺโต สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[55] โส อปรภาเค อตฺตโน กตกุสลกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต นารโท อิติ เม นามนฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ นารโทติ ชาติวเสน สุทฺธสรีรตฺตา นตฺถิ รโช ธูลิ มลํ เอตสฺสาติ นารโท, ช-การสฺส ท-การํ กตฺวา นารโทติ กุลทตฺติกํ นามํฯ เกสโวติ กิสวจฺฉโคตฺเต ชาตตฺตา เกสโว นารทเกสโว อิติ มํ ชนา วิทู ชานนฺตีติ อตฺโถฯ เสสํ ปากฏเมวาติฯ

เอกปสาทนิยตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

9. สาลปุปฺผทายกตฺเถรอปทานวณฺณนา

มิคราชา ตทา อาสินฺติอาทิกํ อายสฺมโต สาลปุปฺผทายกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว กตกุสลสญฺจโย เกนจิ กมฺมจฺฉิทฺเทน หิมวนฺเต สีหโยนิยํ นิพฺพตฺโต อเนกสีหปริวาโร วิหาสิฯ ตทา สิขี ภควา ตสฺสานุกมฺปาย หิมวนฺตํ อคมาสิฯ สีโห ตํ อุปคตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส สาขาภงฺเคน สกณฺณิกสาลปุปฺผํ คเหตฺวา ปูเชสิฯ ภควา ตสฺส อนุโมทนํ อกาสิฯ

[60] โส เตน ปุญฺเญน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อุภยสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วิญฺญุตํ ปตฺวา สตฺถริ ปสนฺโน ปพฺพชิตฺวา อรหตฺตํ ปตฺโต อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต มิคราชา ตทา อาสินฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ มรณํ คจฺฉนฺตีติ มิคา, อถ วา ฆาสํ มคฺคนฺติ คเวสนฺตีติ มิคา, มิคานํ ราชา มิคราชาฯ สกลจตุปฺปทานํ ราชภาเว สติปิ คาถาพนฺธสุขตฺถํ มิเค อาทิํ กตฺวา มิคราชาติ วุตฺตํฯ ยทา ภควนฺตํ ทิสฺวา สปุปฺผํ สาลสาขํ ภญฺชิตฺวา ปูเชสิํ, ตทา อหํ มิคราชา อโหสินฺติ อตฺโถฯ

[62] สโกสํ ปุปฺผมาหรินฺติ สกณฺณิกํ สาลปุปฺผํ อาหริํ ปูเชสินฺติ อตฺโถฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

สาลปุปฺผทายกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ