ทุปฺปภาตนฺติ ทุฏฺฐุ ปภาตํ รตฺติยา ปภาตกรณํ, มยฺหํ น สุฏฺฐุํ ปภาตนฺติ อตฺโถฯ ทุรุฏฺฐิตนฺติ ทุอุฏฺฐิตํ, สูริยสฺส อุคฺคมนํ มยฺหํ ทุอุคฺคมนนฺติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ปจฺจุปฏฺฐานสญฺญกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

10. ชาติปูชกตฺเถรอปทานวณฺณนา

ชายํ ตสฺส วิปสฺสิสฺสาติอาทิกํ อายสฺมโต ชาติปูชกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺโต วิญฺญุตํ ปตฺโต นกฺขตฺตปาฐเกหิ วิปสฺสิโพธิสตฺตสฺส วุตฺตลกฺขณนิมิตฺตํ สุตฺวา ‘‘อยํ กิร กุมาโร พุทฺโธ หุตฺวา สกลโลกสฺส อคฺโค เสฏฺโฐ สุตฺวา สพฺพสตฺเต สํสารโต อุทฺธริสฺสตี’’ติ สุตฺวา ตํ ภควนฺตํ กุมารกาเลเยว พุทฺธสฺส วิย มหาปูชมกาสิฯ ปจฺฉา กเมน กุมารกาลํ ราชกุมารกาลํ รชฺชกาลนฺติ กาลตฺตยมติกฺกมฺม พุทฺเธ ชาเตปิ มหาปูชํ กตฺวา ตโต จุโต ตุสิตาทีสุ นิพฺพตฺโต ทิพฺพสุขมนุภวิตฺวา ปจฺฉา มนุสฺเสสุ จกฺกวตฺตาทิมนุสฺสสุขมนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพตฺโต สตฺตฏฺฐวสฺสกาเลเยว ภควติ ปสนฺโน ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[82] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต ชายํ ตสฺส วิปสฺสิสฺสาติอาทิมาหฯ ตํ เหฏฺฐา วุตฺตตฺถเมวฯ

[84] เนมิตฺตานํ สุณิตฺวานาติ เอตฺถ นิมิตฺตํ การณํ สุขทุกฺขปฺปตฺติเหตุํ ชานนฺตีติ เนมิตฺตา, เตสํ เนมิตฺตานํ นกฺขตฺตปาฐกานํ วจนํ สุณิตฺวาติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ชาติปูชกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

ทฺวาทสมวคฺควณฺณนา สมตฺตาฯ