ฆตาสนํว ชลิตนฺติ ฆตํ วุจฺจติ สปฺปิ, ฆตสฺส อาสนํ อาธารนฺติ ฆตาสนํ, อคฺคิ, อถ วา ตํ อสติ ภุญฺชตีติ ฆตาสนํ , อคฺคิเยวฯ ยถา ฆเต อาสิตฺเต อคฺคิมฺหิ อคฺคิสิขา อตีว ชลติ, เอวํ อคฺคิกฺขนฺธํ อิว ชลมานํ ภควนฺตนฺติ อตฺโถฯ อาทิตฺตํว หุตาสนนฺติ หุตํ วุจฺจติ ปูชาสกฺกาเร, หุตสฺส ปูชาสกฺการสฺส อาสนนฺติ หุตาสนํ, ชลมานํ สูริยํ อิว ทฺวตฺติํสมหาปุริสลกฺขเณหิ พฺยามปฺปภามณฺฑเลหิ วิชฺโชตมานํ สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ อนิลญฺชเส อากาเส คจฺฉนฺตํ อทฺทสนฺติ สมฺพนฺโธฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

อุทกปูชกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

7. นฬมาลิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺสาติอาทิกํ อายสฺมโต นฬมาลิยตฺเถรสฺส อปทานํฯ เอโสปิ ปุริมชินวเรสุ กตาธิกาโร อเนกาสุ ชาตีสุ วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ กุสลกมฺมานิ อุปจินนฺโต ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย ฆราวาสํ สณฺฐเปตฺวา กาเม อาทีนวํ ทิสฺวา เคหํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา หิมวนฺเต วสนฺโต ตตฺถาคตํ ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺโน วนฺทิตฺวา ติณสนฺถรํ สนฺถริตฺวา ตตฺถ นิสินฺนสฺส ภควโต นฬมาเลหิ พีชนิํ กตฺวา พีเชตฺวา อทาสิฯ ปฏิคฺคเหสิ ภควา ตสฺสานุกมฺปาย, อนุโมทนญฺจ อกาสิฯ โส เตน ปุญฺเญน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อุปฺปนฺนุปฺปนฺนภเว ปริฬาหสนฺตาปวิวชฺชิโต กายจิตฺตเจตสิกสุขปฺปตฺโต อเนกสุขมนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย ปุพฺพวาสนาพเลน สตฺถริ ปสนฺโน ปพฺพชิตฺวา นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[36] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺสาติอาทิมาหฯ ตํ เหฏฺฐา วุตฺตเมวฯ

[37] นฬมาลํ คเหตฺวานาติ นฬติ อสาโร นิสฺสาโร หุตฺวา เวฬุวํสโตปิ ตนุโก สลฺลหุโก ชาโตติ นโฬ, นฬสฺส มาลา ปุปฺผํ นฬมาลํ, เตน นฬมาเลน พีชนิํ กาเรสินฺติ สมฺพนฺโธ ฯ พีชิสฺสติ ชนิสฺสติ วาโต อเนนาติ พีชนี, ตํ พีชนิํ พุทฺธสฺส อุปนาเมสิํ, ปฏิคฺคเหสินฺติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

นฬมาลิยตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

สตฺตมภาณวารวณฺณนา สมตฺตาฯ

8. อาสนุปฏฺฐาหกตฺเถรอปทานวณฺณนา

กานนํ วนโมคฺคยฺหาติอาทิกํ อายสฺมโต อาสนุปฏฺฐาหกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต อตฺถทสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺโต ฆราวาสํ วสนฺโต ตตฺถ โทสํ ทิสฺวา ฆราวาสํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา หิมวนฺเต วสนฺโต ตตฺถ สมฺปตฺตํ ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺโน สีหาสนํ อทาสิ, ตตฺถ นิสินฺนํ ภควนฺตํ มาลากลาปํ คเหตฺวา ปูเชตฺวา ตํ ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิฯ โส เตน ปุญฺเญน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต นิพฺพตฺตนิพฺพตฺตภเว อุจฺจกุลิโก วิภวสมฺปนฺโน อโหสิฯ โส กาลนฺตเรน อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[47] โส อรหา สมาโน อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต กานนํ วนโมคฺคยฺหาติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพํ เหฏฺฐา วุตฺตตฺถเมวาติฯ

อาสนุปฏฺฐาหกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ