เมนู

2. ญาณสญฺญิกตฺเถรอปทานวณฺณนา

สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิกํ อายสฺมโต ญาณสญฺญิกตฺเถรสฺส อปทานํฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต สิทฺธตฺถสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สทฺธาชาโต สทฺธมฺมสฺสวเน สาทโร สาลโย ภควโต ธมฺมเทสนานุสาเรน ญาณํ เปเสตฺวา โฆสปมาณตฺตา ภควโต ญาเณ ปสนฺโน ปญฺจงฺคอฏฺฐงฺคนมกฺการวเสน ปณามํ กตฺวา ปกฺกามิฯ โส ตโต จุโต เทวโลเกสุ อุปฺปนฺโน ตตฺถ ฉ กามาวจเร ทิพฺพสมฺปตฺติมนุภวนฺโต ตโต จวิตฺวา มนุสฺสโลเก ชาโต ตตฺถคฺคภูตา จกฺกวตฺติสมฺปทาทโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปนฺเน เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[7] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิมาหฯ ตํ วุตฺตตฺถเมวฯ นิสภาชานิยํ ยถาติ ควสตสหสฺสเชฏฺโฐ นิสโภ, นิสโภ จ โส อาชานิโย เสฏฺโฐ อุตฺตโม เจติ นิสภาชานิโยฯ ยถา นิสภาชานิโย, ตเถว ภควาติ อตฺโถฯ โลกวิสยสญฺญาตํ ปญฺญตฺติวเสน เอวํ วุตฺตํฯ อนุปเมยฺโย หิ ภควาฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

ญาณสญฺญิกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

3. อุปฺปลหตฺถิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

ติวรายํ นิวาสีหนฺติอาทิกํ อายสฺมโต อุปฺปลหตฺถกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมชินวเรสุ กตกุสโล ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต สิทฺธตฺถสฺส ภควโต กาเล มาลาการกุเล นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย มาลาการกมฺเมน อเนกานิ ปุปฺผานิ วิกฺกิณนฺโต ชีวติฯ อเถกทิวสํ ปุปฺผานิ คเหตฺวา จรนฺโต ภควนฺตํ รตนคฺฆิกมิว จรมานํ ทิสฺวา รตฺตุปฺปลกลาเปน ปูเชสิฯ โส ตโต จุโต เตเนว ปุญฺเญน สุคตีสุ ปุญฺญมนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สทฺธาชาโต ปพฺพชิตฺวา นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[13] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต ติวรายํ นิวาสีหนฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ ติวราติ ตีหิ วาเรหิ การิตํ สญฺจริตํ ปฏิจฺฉนฺนํ นครํ, ตสฺสํ ติวรายํ นิวาสี, วสนสีโล นิวาสนฏฺฐานเคเห วา วสนฺโต อหนฺติ อตฺโถฯ อโหสิํ มาลิโก ตทาติ ตทา นิพฺพานตฺถาย ปุญฺญสมฺภารกรณสมเย มาลิโก มาลากาโรว ปุปฺผานิ กยวิกฺกยํ กตฺวา ชีวนฺโต อโหสินฺติ อตฺโถฯ

[14] ปุปฺผหตฺถมทาสหนฺติ สิทฺธตฺถํ ภควนฺตํ ทิสฺวา อุปฺปลกลาปํ อทาสิํ ปูเชสินฺติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

อุปฺปลหตฺถกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

4. ปทปูชกตฺเถรอปทานวณฺณนา

สิทฺธตฺถสฺส ภควโตติอาทิกํ อายสฺมโต ปทปูชกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร สิทฺธตฺถสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสนฺโน สุมนปุปฺเผน ปาทมูเล ปูเชสิฯ โส เตน ปุญฺเญน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต สกฺกสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตผเล ปติฏฺฐาสิฯ

[19] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต สิทฺธตฺถสฺส ภควโตติอาทิมาหฯ ชาติปุปฺผมทาสหนฺติ ชาติสุมนปุปฺผํ อทาสิํ อหนฺติ วตฺตพฺเพ คาถาพนฺธสุขตฺถํ สุมนสทฺทสฺส โลปํ กตฺวา วุตฺตํฯ ตตฺถ ชาติยา นิพฺพตฺโต วิกสมาโนเยว สุมนํ ชนานํ โสมนสฺสํ กโรตีติ สุมนํ, ปุปฺผนฏฺเฐน วิกสนฏฺเฐน ปุปฺผํ, สุมนญฺจ ตํ ปุปฺผญฺจาติ สุมนปุปฺผํ, ตานิ สุมนปุปฺผานิ สิทฺธตฺถสฺส ภควโต อหํ ปูเชสินฺติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

ปทปูชกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ