เมนู

3. อฑฺฒเจฬกตฺเถรอปทานวณฺณนา

ติสฺสสฺสาหํ ภควโตติอาทิกํ อายสฺมโต อฑฺฒเจฬกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ เถโร ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินนฺโต ติสฺสสฺส ภควโต กาเล เอเกนากุสเลน กมฺเมน ทุคฺคตกุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สทฺธมฺมเทสนํ ญตฺวา ปสนฺนมานโส จีวรตฺถาย อฑฺฒภาคํ เอกํ ทุสฺสมทาสิฯ โส เตเนว ปีติโสมนสฺเสน กาลํ กตฺวา สคฺเค นิพฺพตฺโต ฉ กามาวจรสมฺปตฺติมนุภวิตฺวา ตโต จุโต มนุสฺเสสุ มนุสฺสสมฺปตฺตีนํ อคฺคภูตํ จกฺกวตฺติสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ อทฺธกุเล นิพฺพตฺโต วุทฺธิปฺปตฺโต สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปสนฺนมานโส ปพฺพชิตฺวา นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[14] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต ติสฺสสฺสาหํ ภควโตติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

อฑฺฒเจฬกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

4. สูจิทายกตฺเถรอปทานวณฺณนา

กมฺมาโรหํ ปุเร อาสินฺติอาทิกํ อายสฺมโต สูจิทายกตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร อนฺตรนฺตรา กุสลพีชานิ ปูเรนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล อนฺตรนฺตรา กเตน เอเกน กมฺมจฺฉิทฺเทน กมฺมารกุเล นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สกสิปฺเปสุ นิปฺผตฺติํ ปตฺโต สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปสนฺนมานโส จีวรสิพฺพนตฺถาย สูจิทานมทาสิ, เตน ปุญฺเญน ทิพฺพสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อปรภาเค มนุสฺเสสุ อุปฺปนฺโน จกฺกวตฺตาทโย สมฺปตฺติโย จ อนุภวนฺโต อุปฺปนฺนุปฺปนฺนภเว ติกฺขปญฺโญ วชีรญาโณ อโหสิฯ โส กเมน อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท นิพฺพตฺโต วุทฺธิปฺปตฺโต มหทฺธโน สทฺธาชาโต ติกฺขปญฺโญ อโหสิฯ โส เอกทิวสํ สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ธมฺมานุสาเรน ญาณํ เปเสตฺวา นิสินฺนาสเนเยว อรหา อโหสิฯ

[19] โส อรหา สมาโน อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต กมฺมาโรหํ ปุเร อาสินฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ กมฺมาโรติ อโยกมฺมโลหกมฺมาทินา กมฺเมน ชีวติ รุหติ วุทฺธิํ วิรูฬฺหิํ อาปชฺชตีติ กมฺมาโร, ปุพฺเพ ปุญฺญกรณกาเล กมฺมาโร อาสิํ อโหสินฺติ อตฺโถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานเมวาติฯ

สูจิทายกตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

5. คนฺธมาลิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

สิทฺธตฺถสฺส ภควโตติอาทิกํ อายสฺมโต คนฺธมาลิยตฺเถรสฺส อปทานฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร สิทฺธตฺถสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺโต มหทฺธโน มหาโภโค อโหสิฯ โส สตฺถริ ปสีทิตฺวา จนฺทนาครุกปฺปูรกสฺสตุราทีนิ อเนกานิ สุคนฺธานิ วฑฺเฒตฺวา สตฺถุ คนฺธถูปํ กาเรสิฯ ตสฺสุปริ สุมนปุปฺเผหิ ฉาเทสิ, พุทฺธญฺจ อฏฺฐงฺคนมกฺการํ อกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปนฺเน เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสีทิตฺวา ปพฺพชิโต นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ

[24] โส อปรภาเค อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสนฺโต สิทฺธตฺถสฺส ภควโตติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ

คนฺธมาลิยตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ

6. ติปุปฺผิยตฺเถรอปทานวณฺณนา

มิคลุทฺโท ปุเร อาสินฺติอาทิกํ อายสฺมโต ติปุปฺผิยตฺเถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร อนฺตรา เกนจิ อกุสลจฺฉิทฺเทน วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล เนสาทกุเล นิพฺพตฺโต มิคลุทฺโท หุตฺวา อรญฺเญ วิหรติฯ ตทา วิปสฺสิสฺส ภควโต ปาฏลิโพธิํ สมฺปุณฺณปตฺตปลฺลวํ หริตวณฺณํ นีโลภาสํ มโนรมํ ทิสฺวา ตีหิ ปุปฺเผหิ ปูเชตฺวา ปุราณปตฺตํ ฉฑฺเฑตฺวา ภควโต สมฺมุขา วิย ปาฏลิมหาโพธิํ วนฺทิฯ โส เตน ปุญฺเญน ตโต จุโต เทวโลเก อุปฺปนฺโน ตตฺถ ทิพฺพสมฺปตฺติํ อปราปรํ อนุภวิตฺวา ตโต จุโต มนุสฺเสสุ ชาโต ตตฺถ จกฺกวตฺติสมฺปตฺติอาทโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพตฺโต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุตฺวา ปฏิลทฺธโสมนสฺสหทโย เคหํ ปหาย ปพฺพชิตฺวา นจิรสฺเสว อรหา อโหสิฯ