[654] สกฺยานํ กุลเกตุสฺสาติ สกฺยราชูนํ กุลสฺส ธชภูตสฺส พุทฺธสฺส ญาตโก ภวิสฺสตีติ อตฺโถฯ
[655] อาตาปีติ วีริยวาฯ นิปโกติ เนปกฺกสงฺขาตาย ปญฺญาย สมนฺนาคโตฯ พาหุสจฺเจสุ พหุสฺสุตภาเวสุ ปิฏกตฺตยธารเณสุ โกวิโท เฉโกฯ นิวาตวุตฺติ อนวญฺญตฺติโก อถทฺโธ กายปาคพฺพิยาทิถทฺธภาววิรหิโต สพฺพปาฐี สกลปิฏกตฺตยธารี ภวิสฺสตีติ สมฺพนฺโธฯ
[656] ปธานปหิตตฺโต โสติ โส อานนฺทตฺเถโร วีริยกรณาย เปสิตจิตฺโตฯ อุปสนฺโต นิรูปธีติ ราคูปธิโทสูปธิโมหูปธีหิ วิรหิโต, โสตาปตฺติมคฺเคน ปหาตพฺพกิเลสานํ ปหีนตฺตา อุปสนฺโต สนฺตกายจิตฺโตฯ
[657] สนฺติ อารญฺญกาติ อรญฺเญ ภวา มหาวเน ชาตาฯ สฏฺฐิหายนาติ สฏฺฐิวสฺสกาเล หายนพลา ฯ ติธา ปภินฺนาติ อกฺขิกณฺณโกสสงฺขาเตหิ ตีหิ ฐาเนหิ ภินฺนมทาฯ มาตงฺคาติ มาตงฺคหตฺถิกุเล ชาตาฯ อีสาทนฺตาติ รถีสาสทิสทนฺตาฯ อุรูฬฺหวา ราชวาหนาฯ กุญฺชรสงฺขาตา นาคา หตฺถิราชาโน สนฺติ สํวิชฺชนฺติ ยถา, ตถา สตสหสฺสสงฺขฺยา ขีณาสวสงฺขาตา ปณฺฑิตา มหิทฺธิกา อรหนฺตนาคา สนฺติ, สพฺเพ เต อรหนฺตนาคา พุทฺธนาคราชสฺสฯ น โหนฺติ ปณิธิมฺหิ เตติ เต ปณิธิมฺหิ ตาทิสา น โหนฺติ, กิํ สพฺเพ เต ภยภีตา สกภาเวน สณฺฐาตุํ อสมตฺถาติ อตฺโถฯ เสสํ วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
อานนฺทตฺเถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
เอตฺตาวตา ปฐมา พุทฺธวคฺควณฺณนา สมตฺตาฯ
ปฐโม ภาโค นิฏฺฐิโตฯ
ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
ขุทฺทกนิกาเย
อปทาน-อฏฺฐกถา
(ทุติโย ภาโค)
เถราปทานํ