อรหา ปน หุตฺวา วิมุตฺติสุขํ อนุภวนฺโต ‘‘โย ปุพฺเพ กรณียานี’’ติอาทินา ตีหิ คาถาหิ ภิกฺขูนํ โอวาททานมุเขน อญฺญํ พฺยากาสิฯ ตาสํ อตฺโถ เหฏฺฐา วุตฺโตเยวฯ

หาริตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

16. วิมลตฺเถรคาถาวณฺณนา

ปาปมิตฺเตติ อายสฺมโต วิมลตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ ปุญฺญํ อุปจินนฺโต ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต สตฺถริ ปรินิพฺพุเต สาธุกีฬนทิวเสสุ วีติวตฺเตสุ สตฺถุ สรีรํ คเหตฺวา อุปาสเกสุ ฌาปนฏฺฐานํ คจฺฉนฺเตสุ สตฺถุ คุเณ อาวชฺชิตฺวา ปสนฺนมานโส สุมนปุปฺเผหิ ปูชมกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท พาราณสิยํ พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วิมโลติ ลทฺธนาโม วยปฺปตฺโต โสมมิตฺตตฺเถรํ นิสฺสาย สาสเน ปพฺพชิตฺวา เตเนว อุสฺสาหิโต วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา นจิรสฺเสว อรหตฺตํ ปาปุณิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 2.46.58-62) –

‘‘นีหรนฺเต สรีรมฺหิ, วชฺชมานาสุ เภริสุ;

ปสนฺนจิตฺโต สุมโน, ปฏฺฏิปุปฺผมปูชยิํฯ

‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, ยํ ปุปฺผมภิปูชยิํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, เทหปูชายิทํ ผลํฯ

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสน’’นฺติฯ

อรหตฺตํ ปน ปตฺวา อตฺตโน สหายสฺส ภิกฺขุสฺส โอวาทํ เทนฺโต –

[264]

‘‘ปาปมิตฺเต วิวชฺเชตฺวา, ภเชยฺยุตฺตมปุคฺคลํ;

โอวาเท จสฺส ติฏฺเฐยฺย, ปตฺเถนฺโต อจลํ สุขํฯ

[265]