เมนู

1. วจฺฉปาลตฺเถรคาถาวณฺณนา

สุสุขุมนิปุณตฺถทสฺสินาติ อายสฺมโต วจฺฉปาลตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ อาจินนฺโต เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิโต เอกนวุเต กปฺเป พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา พฺราหฺมณสิปฺเปสุ นิปฺผตฺติํ คนฺตฺวา อคฺคิํ ปริจรนฺโต เอกทิวสํ มหติยา กํสปาติยา ปายาสํ อาทาย ทกฺขิเณยฺยํ ปริเยสนฺโต วิปสฺสิํ ภควนฺตํ อากาเส จงฺกมนฺตํ ทิสฺวา อจฺฉริยพฺภุตจิตฺตชาโต ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา ทาตุกามตํ ทสฺเสสิฯ ปฏิคฺคเหสิ ภควา อนุกมฺปํ อุปาทายฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท ราชคเห วิภวสมฺปนฺนสฺส พฺราหฺมณสฺส ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, วจฺฉปาโลติสฺส นามํ อโหสิฯ โส พิมฺพิสารสมาคเม อุรุเวลกสฺสปตฺเถเรน อิทฺธิปาฏิหาริยํ ทสฺเสตฺวา สตฺถุ ปรมนิปจฺจกาเร กเต ตํ ทิสฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา สตฺตาหปพฺพชิโต เอว วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา ฉฬภิญฺโญ อโหสิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 1.13.26-34) –

‘‘สุวณฺณวณฺโณ สมฺพุทฺโธ, พาตฺติํสวรลกฺขโณ;

ปวนา อภินิกฺขนฺโต, ภิกฺขุสงฺฆปุรกฺขโตฯ

‘‘มหจฺจา กํสปาติยา, วฑฺเฒตฺวา ปายสํ อหํ;

อาหุติํ ยิฏฺฐุกาโม โส, อุปเนสิํ พลิํ อหํฯ

‘‘ภควา ตมฺหิ สมเย, โลกเชฏฺโฐ นราสโภ;

จงฺกมํ สุสมารูฬฺโห, อมฺพเร อนิลายเนฯ

‘‘ตญฺจ อจฺฉริยํ ทิสฺวา, อพฺภุตํ โลมหํสนํ;

ฐปยิตฺวา กํสปาติํ, วิปสฺสิํ อภิวาทยิํฯ

‘‘ตุวํ เทโวสิ สพฺพญฺญู, สเทเว สหมานุเส;

อนุกมฺปํ อุปาทาย, ปฏิคฺคณฺห มหามุนิฯ