วิปฺปมุตฺโตสิ สพฺพธีติ สพฺเพหิ กิเลเสหิ สพฺพสฺมิญฺจ สงฺขารคเต วิปฺปมุตฺโต วิสํยุตฺโต อสิ ภวสิ, น ตยา กิญฺจิ อวิปฺปมุตฺตํ นาม อตฺถิ, ยโตหํ ตุยฺหาปทาเน วิหรํ, วิหรามิ อนาสโวติ ตุยฺหํ ตว อปทาเน โอวาเท คตมคฺเค ปฏิปตฺติจริยาย วิหรํ ยถาสตฺติ ยถาพลํ ปฏิปชฺชนฺโต กามาสวาทีนํ จตุนฺนมฺปิ อาสวานํ สุปฺปหีนตฺตา อนาสโว วิหรามิ, ตาทิสสฺส นโม เต พุทฺธ-วีรตฺถูติฯ

อุชฺชยตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. สญฺชยตฺเถรคาถาวณฺณนา

ยโต อหนฺติ อายสฺมโต สญฺชยตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? โสปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ ปุญฺญํ อุปจินนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล มหติ ปูเค สํกิตฺติวเสน วตฺถุํ สงฺฆริตฺวา รตนตฺตยํ อุทฺทิสฺส ปุญฺญํ กโรนฺโต สยํ ทลิทฺโท หุตฺวา เนสํ คณาทีนํ ปุญฺญกิริยาย พฺยาวโฏ อโหสิฯ กาเลน กาลํ ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา ปสนฺนมานโส ภิกฺขูนญฺจ ตํ ตํ เวยฺยาวจฺจํ อกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺโต อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา สุคตีสุเยว สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท ราชคเห วิภวสมฺปนฺนสฺส พฺราหฺมณสฺส ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ สญฺชโย นาม นาเมน, โส วยปฺปตฺโต พฺรหฺมายุโปกฺขรสาติอาทิเก อภิญฺญาเต พฺราหฺมเณ สาสเน อภิปฺปสนฺเน ทิสฺวา สญฺชาตปฺปสาโท สตฺถารํ อุปสงฺกมิฯ ตสฺส สตฺถา ธมฺมํ เทเสสิฯ โส ธมฺมํ สุตฺวา โสตาปนฺโน อโหสิฯ อปรภาเค ปพฺพชิฯ ปพฺพชนฺโต จ ขุรคฺเคเยว ฉฬภิญฺโญ อโหสีฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 1.10.51-55) –

‘‘วิปสฺสิสฺส ภควโต, มหาปูคคโณ อหุ;

เวยฺยาวจฺจกโร อาสิํ, สพฺพกิจฺเจสุ วาวโฏฯ

‘‘เทยฺยธมฺโม จ เม นตฺถิ, สุคตสฺส มเหสิโน;

อวนฺทิํ สตฺถุโน ปาเท, วิปฺปสนฺเนน เจตสาฯ

‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, เวยฺยาวจฺจํ อกาสหํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, เวยฺยาวจฺจสฺสิทํ ผลํฯ