เมนู

1. สิริวฑฺฒตฺเถรคาถาวณฺณนา

วิวรมนุปตนฺติ วิชฺชุตาติ อายสฺมโต สิริวฑฺฒตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? โสปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ อุปจินนฺโต อิโต เอกนวุเต กปฺเป วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต วิปสฺสิํ ภควนฺตํ ปสฺสิตฺวา กิงฺกณิปุปฺเผหิ ปูชํ กตฺวา เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺโต อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา สุคตีสุเยว สํสรนฺโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท ราชคเห วิภวสมฺปนฺนสฺส พฺราหฺมณสฺส เคเห นิพฺพตฺติ, สิริวฑฺโฒติสฺส นามํ อโหสิฯ โส วยปฺปตฺโต พิมฺพิสารสมาคเม สตฺถริ สทฺธมฺเม จ อุปฺปนฺนปฺปสาโท เหตุสมฺปนฺนตาย ปพฺพชิฯ ปพฺพชิตฺวา จ กตปุพฺพกิจฺโจ เวภารปณฺฑวปพฺพตานํ อวิทูเร อญฺญตรสฺมิํ อรญฺญายตเน ปพฺพตคุหายํ กมฺมฏฺฐานมนุยุตฺโต วิหรติฯ ตสฺมิญฺจ สมเย มหา อกาลเมโฆ อุฏฺฐหิฯ วิชฺชุลฺลตา ปพฺพตวิวรํ ปวิสนฺติโย วิย วิจรนฺติฯ เถรสฺส ฆมฺมปริฬาหาภิภูตสฺส สารคพฺเภหิ เมฆวาเตหิ ฆมฺมปริฬาโห วูปสมิฯ อุตุสปฺปายลาเภน จิตฺตํ เอกคฺคํ อโหสิฯ สมาหิตจิตฺโต วิปสฺสนํ อุสฺสุกฺกาเปตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิฯ เตน วุตฺตํ อปทาเน (อป. เถร 1.21.10-14) –

‘‘กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, สพฺพญฺญู โลกนายโก;

โอทกํ ทหโมคฺคยฺห, สินายิ อคฺคปุคฺคโลฯ

‘‘ปคฺคยฺห กิงฺกณิํ ปุปฺผํ, วิปสฺสิสฺสาภิโรปยิํ;

อุทคฺคจิตฺโต สุมโน, ทฺวิปทินฺทสฺส ตาทิโนฯ

‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, ยํ ปุปฺผมภิโรปยิํ;

ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

‘‘สตฺตวีสติกปฺปมฺหิ, ราชา ภีมรโถ อหุ;

สตฺตรตนสมฺปนฺโน, จกฺกวตฺตี มหพฺพโลฯ

‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสน’’นฺติฯ