เมนู

7. โลมสกงฺคิยตฺเถรคาถาวณฺณนา

ทพฺพํ กุสนฺติ อายสฺมโต โลมสกงฺคิยตฺเถรสฺส คาถาฯ กา อุปฺปตฺติ? โส กิร อิโต เอกนวุเต กปฺเป วิปสฺสิํ ภควนฺตํ ปสฺสิตฺวา ปสนฺนมานโส นานาปุปฺเผหิ ปูเชตฺวา เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺโต ปุน อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา สุคตีสุเยว สํสรนฺโต กสฺสปสฺส ภควโต สาสเน ปพฺพชิตฺวา สมณธมฺมํ กโรติฯ เตน จ สมเยน สตฺถารา ภทฺเทกรตฺตปฏิปทาย กถิตาย อญฺญตโร ภิกฺขุ ภทฺเทกรตฺตสุตฺตวเสน เตน สากจฺฉํ กโรติฯ โส ตํ น สมฺปายาสิฯ อสมฺปายนฺโต ‘‘อหํ อนาคเต ตุยฺหํ ภทฺเทกรตฺตํ กเถตุํ สมตฺโถ ภเวยฺย’’นฺติ ปณิธานํ อกาสิ, อิตโร ‘‘ปุจฺเฉยฺย’’นฺติฯ เอเตสุ ปฐโม เอกํ พุทฺธนฺตรํ เทวมนุสฺเสสุ สํสริตฺวา อมฺหากํ ภควโต กาเล กปิลวตฺถุสฺมิํ สากิยราชกุเล นิพฺพตฺติฯ ตสฺส สุขุมาลภาเวน โสณสฺส วิย ปาทตเลสุ โลมานิ ชาตานิ, เตนสฺส โลมสกงฺคิโยติ นามํ อโหสิฯ อิตโร เทวโลเก นิพฺพตฺติตฺวา จนฺทโนติ ปญฺญายิตฺถฯ โลมสกงฺคิโย อนุรุทฺธาทีสุ สกฺยกุมาเรสุ ปพฺพชนฺเตสุ ปพฺพชิตุํ น อิจฺฉิฯ อถ นํ สํเวเชตุํ จนฺทโน เทวปุตฺโต อุปสงฺกมิตฺวา ภทฺเทกรตฺตํ ปุจฺฉิฯ อิตโร ‘‘น ชานามี’’ติฯ ปุน เทวปุตฺโต ‘‘อถ กสฺมา ตยา ‘ภทฺเทกรตฺตํ กเถยฺย’นฺติ สงฺคโร กโต, อิทานิ ปน นามมตฺตมฺปิ น ชานาสี’’ติ โจเทสิฯ อิตโร เตน สทฺธิํ ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา, ‘‘มยา กิร, ภนฺเต, ปุพฺเพ ‘อิมสฺส ภทฺเทกรตฺตํ กเถสฺสามี’ติ สงฺคโร กโต’’ติ ปุจฺฉิฯ ภควา ‘‘อาม, กุลปุตฺต, กสฺสปสฺส ภควโต กาเล ตยา เอวํ กต’’นฺติ อาหฯ สฺวายมตฺโถ อุปริปณฺณาสเก อาคตนเยน วิตฺถารโต เวทิตพฺโพฯ อถ โลมสกงฺคิโย ‘‘เตน หิ, ภนฺเต, ปพฺพาเชถ ม’’นฺติ อาหฯ ภควา ‘‘น, โข, ตถาคตา มาตาปิตูหิ อนนุญฺญาตํ ปุตฺตํ ปพฺพาเชนฺตี’’ติ ปฏิกฺขิปิฯ โส มาตุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ‘‘อนุชานาหิ มํ, อมฺม, ปพฺพชิตุํ, ปพฺพชิสฺสามห’’นฺติ วตฺวา, มาตรา ‘‘ตาต, สุขุมาโล ตฺวํ กถํ ปพฺพชิสฺสสี’’ติ วุตฺเต, ‘‘อตฺตโน ปริสฺสยสหนภาวํ ปกาเสนฺโต ‘‘ทพฺพํ กุสํ โปฏกิล’’นฺติ คาถํ อภาสิฯ