อุปาสโก ตํ ปวตฺติํ ภิกฺขูนํ อาโรเจสิ , ภิกฺขู ภควโต อาโรเจสุํฯ ภควา ตมตฺถํ อฏฺฐุปฺปตฺติํ กตฺวา สมฺปตฺตปริสาย ธมฺมํ เทเสสิฯ สา เทสนา มหาชนสฺส สาตฺถิกา อโหสีติฯ

นนฺทาเปติวตฺถุวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. มฏฺฐกุณฺฑลีเปตวตฺถุวณฺณนา

อลงฺกโต มฏฺฐกุณฺฑลีติ อิทํ สตฺถริ เชตวเน วิหรนฺเต มฏฺฐกุณฺฑลิเทวปุตฺตํ อารพฺภ วุตฺตํฯ ตตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ ปรมตฺถทีปนิยํ วิมานวตฺถุวณฺณนายํ มฏฺฐกุณฺฑลีวิมานวตฺถุวณฺณนาย (วิ. ว. อฏฺฐ. 1206 มฏฺฐกุณฺฑลีวิมานวณฺณนา) วุตฺตเมว, ตสฺมา ตตฺถ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ

เอตฺถ จ มฏฺฐกุณฺฑลีเทวปุตฺตสฺส วิมานเทวตาภาวโต ตสฺส วตฺถุ ยทิปิ วิมานวตฺถุปาฬิยํ สงฺคหํ อาโรปิตํ, ยสฺมา ปน โส เทวปุตฺโต อทินฺนปุพฺพกพฺราหฺมณสฺส ปุตฺตโสเกน สุสานํ คนฺตฺวา อาฬาหนํ อนุปริยายิตฺวา โรทนฺตสฺส โสกหรณตฺถํ อตฺตโน เทวรูปํ ปฏิสํหริตฺวา หริจนฺทนุสฺสโท พาหา ปคฺคยฺห กนฺทนฺโต ทุกฺขาภิภูตากาเรน เปโต วิย อตฺตานํ ทสฺเสสิฯ มนุสฺสตฺตภาวโต อเปตตฺตา เปตปริยาโยปิ ลพฺภติ เอวาติ ตสฺส วตฺถุ เปตวตฺถุปาฬิยมฺปิ สงฺคหํ อาโรปิตนฺติ ทฏฺฐพฺพํฯ

มฏฺฐกุณฺฑลีเปตวตฺถุวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ