[90] ตตฺถ อาสชฺชาติ อยํ อาสชฺช-สทฺโท ‘‘อาสชฺช นํ ตถาคต’’นฺติอาทีสุ (จูฬว. 350) ฆฏฺเฏน อาคโตฯ ‘‘อาสชฺช ทานํ เทตี’’ติอาทีสุ (ที. นิ. 3.336; อ. นิ. 8.31) สมาคเมฯ อิธาปิ สมาคเมเยว ทฏฺฐพฺโพฯ ตสฺมา อาสชฺชาติ สมาคนฺตฺวา, สมวาเยน สมฺปตฺวาติ อตฺโถฯ เตนาห ‘‘อกามา’’ติฯ สา หิ เทยฺยธมฺมสํวิธานปุพฺพกํ ปุริมสิทฺธํ ทานสงฺกปฺปํ วินา สหสา สมฺปตฺเต ภควติ ปวตฺติตํ ติลทานํ สนฺธายาห ‘‘อาสชฺช ทานํ อทาสิํ, อกามา ติลทกฺขิณ’’นฺติฯ เสสํ วุตฺตนยเมวฯ

ติลทกฺขิณวิมานวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. ปฐมปติพฺพตาวิมานวณฺณนา

โกญฺจา มยูรา ทิวิยา จ หํสาติ ปติพฺพตาวิมานํฯ ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ ตตฺถ อญฺญตรา อิตฺถี ปติพฺพตา อโหสิ ภตฺตุ อนุกูลวตฺตินี ขมา ปทกฺขิณคฺคาหินี, น กุทฺธาปิ ปฏิปฺผรติ, อผรุสวาจา สจฺจวาทินี สทฺธา ปสนฺนา ยถาวิภวํ ทานานิ จ อทาสิฯ สา เกนจิเทว โรเคน ผุฏฺฐา กาลํ กตฺวา ตาวติํสภวเน นิพฺพตฺติฯ อถายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน ปุริมนเยเนว เทวจาริกํ จรนฺโต ตํ เทวธีตรํ มหติํ สมฺปตฺติํ อนุภวนฺติํ ทิสฺวา ตสฺสา สมีปมุปคโตฯ สา อจฺฉราสหสฺสปริวุตา สฏฺฐิสกฏภาราลงฺการปฏิมณฺฑิตตฺตภาวา เถรสฺส ปาเทสุ สิรสา วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิฯ เถโรปิ ตาย กตปุญฺญกมฺมํ ปุจฺฉนฺโต –

[93]

‘‘โกญฺจา มยูรา ทิวิยา จ หํสา, วคฺคุสฺสรา โกกิลา สมฺปตนฺติ;

ปุปฺผาภิกิณฺณํ รมฺมมิทํ วิมานํ, อเนกจิตฺตํ นรนาริเสวิตํฯ

[94]

‘‘ตตฺถจฺฉสิ เทวิ มหานุภาเว, อิทฺธี วิกุพฺพนฺติ อเนกรูปา;

อิมา จ เต อจฺฉราโย สมนฺตโต, นจฺจนฺติ คายนฺติ ปโมทยนฺติ จฯ

[95]