เมนู

10. ปฐมภิกฺขาทายิกาวิมานวณฺณนา

อภิกฺกนฺเตน วณฺเณนาติ ภิกฺขาทายิกาวิมานํฯ ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเนฯ เตน จ สมเยน อุตฺตรมธุรายํ อญฺญตรา อิตฺถี ขีณายุกา โหติ อปาเย อุปฺปชฺชนารหาฯ ภควา ปจฺจูสเวลายํ มหากรุณาสมาปตฺติโต วุฏฺฐาย โลกํ โวโลเกนฺโต ตํ อิตฺถิํ อปาเย อุปฺปชฺชนารหํ ทิสฺวา มหากรุณาย สญฺโจทิตมานโส ตํ สุคติยํ ปติฏฺฐาเปตุกาโม เอโก อทุติโย มธุรํ อคมาสิฯ คนฺตฺวา ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรํ อาทาย พหินครํ ปิณฺฑาย ปาวิสิฯ เตน สมเยน สา อิตฺถี เคเห อาหารํ สมฺปาเทตฺวา เอกมนฺเต ปฏิสาเมตฺวา ฆฏํ คเหตฺวา อุทกติตฺถํ คนฺตฺวา นฺหายิตฺวา ฆเฏน อุทกํ คเหตฺวา อตฺตโน เคหํ คจฺฉนฺตี อนฺตรามคฺเค ภควนฺตํ ปสฺสิตฺวา ‘‘อปิ, ภนฺเต, ปิณฺโฑ ลทฺโธ’’ติ วตฺวา ‘‘ลภิสฺสามี’’ติ จ ภควตา วุตฺเต อลทฺธภาวํ ญตฺวา ฆฏํ ฐเปตฺวา ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา ‘‘อหํ, ภนฺเต, ปิณฺฑปาตํ ทสฺสามิ, อธิวาเสถา’’ติ อาหฯ อธิวาเสสิ ภควา ตุณฺหีภาเวนฯ สา ภควโต อธิวาสนํ วิทิตฺวา ปฐมตรํ คนฺตฺวา สิตฺตสมฺมฏฺเฐ ปเทเส อาสนํ ปญฺญาเปตฺวา ภควโต ปเวสนํ อุทิกฺขมานา อฏฺฐาสิฯ ภควา เคหํ ปวิสิตฺวา ปญฺญตฺเต อาสเน นิสีทิฯ อถ สา ภควนฺตํ โภเชสิฯ ภควา กตภตฺตกิจฺโจ โอนีตปตฺตปาณี ตสฺสา อนุโมทนํ กตฺวา ปกฺกามิฯ สา อนุโมทนํ สุตฺวา อนปฺปกํ ปีติโสมนสฺสํ ปฏิสํเวเทนฺตี ยาว จกฺขุปถสมติกฺกมา พุทฺธารมฺมณํ ปีติํ อวิชหนฺตี นมสฺสมานา อฏฺฐาสิฯ สา กติปยทิวสาติกฺกเมเนว กาลํ กตฺวา ตาวติํสภวเน นิพฺพตฺติ, อจฺฉราสหสฺสญฺจสฺสา ปริวาโร อโหสิฯ ตํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน –

[270]

‘‘อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน…เป.… โอสธี วิย ตารกาฯ

[271]

‘‘เกน เตตาทิโส วณฺโณ…เป.…

วณฺโณ จ เต สพฺพทิสา ปภาสตี’’ติฯ – คาถาหิ ปุจฺฉิ;

[273]

‘‘สา เทวตา อตฺตมนา…เป.… ยสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลํ’’ฯ

[274]

‘‘อหํ มนุสฺเสสุ มนุสฺสภูตา,

ปุริมาย ชาติยา มนุสฺสโลเกฯ

[275]

‘‘อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ, วิปฺปสนฺนมนาวิลํ;

ตสฺส อทาสหํ ภิกฺขํ, ปสนฺนา เสหิ ปาณิภิฯ

[276]

‘‘เตน เมตาทิโส วณฺโณ…เป.…

วณฺโณ จ เม สพฺพทิสา ปภาสตี’’ติฯ –

เทวตา พฺยากาสิฯ เสสํ สพฺพํ เหฏฺฐา วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานตฺถเมวฯ

ปฐมภิกฺขาทายิกาวิมานวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. ทุติยภิกฺขาทายิกาวิมานวณฺณนา

อภิกฺกนฺเตน วณฺเณนาติ ทุติยภิกฺขาทายิกาวิมานํฯ ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา ราชคเห วิหรติ ฯ ตตฺถ อญฺญตรา อิตฺถี สทฺธา ปสนฺนา อญฺญตรํ ขีณาสวตฺเถรํ ปิณฺฑาย จรนฺตํ ทิสฺวา อตฺตโน เคหํ ปเวเสตฺวา โภชนํ อทาสิฯ สา อปเรน สมเยน กาลํ กตฺวา ตาวติํสภวเน นิพฺพตฺติฯ เสสํ อนนฺตรวิมานสทิสเมวฯ

[278]