พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [29. ปัณณทายกวรรค] 10. ปุพพังคมนิยเถราปทาน
[39] พระพุทธเจ้าทั้งหลายผู้ทรงเป็นผู้นำชั้นเลิศของโลกเหล่านี้
ทรงมุ่งหมายข้าพเจ้า ข้าพเจ้าเลื่อมใส
ได้บำรุงพระพุทธเจ้าเหล่านั้นโดยเคารพด้วยมือทั้ง 2 ของตน
[40] ในกัปที่ 31 นับจากกัปนี้ไป
ข้าพเจ้าได้บำรุงพระพุทธเจ้าทั้งหลายไว้ในครั้งนั้น
จึงไม่รู้จักทุคติเลย
นี้เป็นผลแห่งการบำรุง
[41] ในกัปที่ 23 นับจากกัปนี้ไป
ได้เป็นกษัตริย์ผู้จักรพรรดิ 4 ชาติ
พระนามว่าสมณุปัฏฐาก มีพลานุภาพมาก
[42] คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8
และอภิญญา 6 ข้าพเจ้าได้ทำให้แจ้งแล้ว
คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว ดังนี้แล
ได้ทราบว่า ท่านพระพุทธุปัฏฐายิกเถระได้ภาษิตคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้
พุทธุปัฏฐายิกเถราปทานที่ 9 จบ
10. ปุพพังคมนิยเถราปทาน
ประวัติในอดีตชาติของพระปุพพังคมนิยเถระ
(พระปุพพังคมนิยเถระ เมื่อจะประกาศประวัติในอดีตชาติของตน จึงกล่าวว่า)
[43] พวกข้าพเจ้า 84,000 คน
ไม่มีความกังวลได้ออกบวชเพื่อบรรลุประโยชน์สูงสุด
ข้าพเจ้าเป็นหัวหน้าของคนเหล่านั้น
[44] คนเหล่านั้นยังมีราคะ(โทสะ)และโมหะ
เลื่อมใส ไม่ขุ่นมัว บำรุงข้าพเจ้าผู้ผ่องใส โดยเคารพ
ด้วยมือทั้ง 2 ของตน ๆ
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย อปทาน [29. ปัณณทายกวรรค] รวมอปทานที่มีในวรรค
[45] พระผู้มีพระภาคผู้เป็นพระสยัมภู ผู้ขีณาสพ
ทรงคลายโทสะได้แล้ว ทำกิจที่ควรทำเสร็จแล้ว ไม่มีอาสวะ
ไม่ทรงพ่ายแพ้ ทรงแผ่เมตตาจิตไป
[46] พวกข้าพเจ้าบำรุงพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเหล่านั้น
เป็นผู้มีสติ สิ้นชีวิตแล้ว ได้ไปเกิดเป็นเทวดา
[47] ในกัปที่ 94 นับจากกัปนี้ไป
ข้าพเจ้าได้รักษาศีลไว้
จึงไม่รู้จักทุคติเลย
นี้เป็นผลแห่งการสำรวม
[48] คุณวิเศษเหล่านี้ คือ ปฏิสัมภิทา 4 วิโมกข์ 8
และอภิญญา 6 ข้าพเจ้าได้ทำให้แจ้งแล้ว
คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ข้าพเจ้าก็ได้ทำสำเร็จแล้ว ดังนี้แล
ได้ทราบว่า ท่านพระปุพพังคมนิยเถระได้ภาษิตคาถาเหล่านี้ ด้วยประการฉะนี้
ปุพพังคมนิยเถราปทานที่ 10 จบ
ปัณณทายกวรรคที่ 29 จบบริบูรณ์
รวมอปทานที่มีในวรรคนี้ คือ
1. ปัณณทายกเถราปทาน 2. ผลทายกเถราปทาน
3. ปัจจุคคมนิยเถราปทาน 4. เอกปุปผิยเถราปทาน
5. มฆวปุปผิยเถราปทาน 6. อุปัฏฐายิกเถราปทาน
7. อปทานิยเถราปทาน 8. สัตตาหปัพพชิตเถราปทาน
9. พุทธุปัฏฐายิกเถราปทาน 10. ปุพพังคมนิยเถราปทาน
และท่านได้กล่าวคาถาไว้ 48 คาถา
