พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เถรคาถา [2. ทุกนิบาต] 5. ปัญจมวรรค 6. จูฬกเถรคาถา
5. วิสาขปัญจาลีปุตตเถรคาถา
ภาษิตของพระวิสาขปัญจาลีบุตรเถระ
(พระวิสาขปัญจาลีบุตรเถระเมื่อจะบอกลักษณะของพระธรรมกถึกแก่ภิกษุ
ทั้งหลาย จึงได้กล่าว 2 คาถาไว้ดังนี้ว่า)
[209] (พระธรรมกถึกประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้ คือ)
1. ไม่พึงยกตน
2. ไม่ข่มผู้อื่น
3. ไม่พึงมองดูด้วยความเหยียดหยาม
4. ไม่พึงกระทบกระทั่งท่านผู้ถึงฝั่งนิพพาน
5. ไม่พึงกล่าวคุณความดีของตนในที่ชุมชน
ไม่ฟุ้งซ่าน กล่าวแต่พอประมาณ มีวัตรดีงาม
[210] พระธรรมกถึกนั้นมักเห็นเนื้อความอันสุขุมและละเอียดยิ่งนัก
มีปัญญาเฉลียวฉลาด ประพฤติอ่อนน้อมถ่อมตนอยู่เสมอ
ปฏิบัติตามศีลของพระพุทธเจ้าเป็นอาจิณ
พึงได้นิพพานไม่ยากเลย
6. จูฬกเถรคาถา
ภาษิตของพระจูฬกเถระ
(พระจูฬกเถระเมื่อจะทำตนให้เกิดอุตสาหะในการเจริญภาวนา จึงได้กล่าว 2
คาถาไว้ดังนี้ว่า)
[211] นกยูงทั้งหลาย มีหงอนงาม ขนหางงาม
สร้อยคอเขียวงาม จะงอยปากงาม
มีเสียงไพเราะ ส่งเสียงร้องอยู่
อนึ่ง แม้แผ่นดินใหญ่นี้มีหญ้าเขียวชะอุ่ม
มีน้ำชุ่มชื่น ท้องฟ้าก็มีเมฆสวยงาม
