พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต [3.ตติยปัณณาสก์]
1. กัมมกรณวรรค 2. ปธานสูตร

เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า “เราจักกลัวโทษที่ให้ผล
ในภพนี้ จักกลัวโทษที่ให้ผลในภพหน้า จักเป็นคนขลาดต่อโทษ มีปกติเห็นโทษโดย
ความเป็นของน่ากลัว” เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้แล บุคคลผู้ขลาดต่อโทษ
มีปกติเห็นโทษโดยความเป็นของน่ากลัว พึงหวังเหตุแห่งความหลุดพ้นจากโทษ1
ทั้งมวลได้

วัชชสูตรที่ 1 จบ

2. ปธานสูตร
ว่าด้วยความเพียรที่เกิดได้ยาก

[2] ภิกษุทั้งหลาย ความเพียรที่เกิดได้ยากในโลก 2 ประการนี้
ความเพียร 2 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ความเพียรของพวกคฤหัสถ์ผู้ครองเรือนเพื่อทำให้เกิดเครื่อง
นุ่งห่ม อาหาร ที่อยู่อาศัย และยารักษาโรค
2. ความเพียรของผู้ออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิตเพื่อสละทิ้ง
อุปธิ2 ทั้งปวง
ความเพียรที่เกิดได้ยากในโลก 2 ประการนี้แล
บรรดาความเพียร 2 ประการนี้ ความเพียรเพื่อสละทิ้งอุปธิทั้งปวงเป็นธรรม
ยอดเยี่ยม เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า “เราจักเริ่มตั้ง
ความเพียรเพื่อสละทิ้งอุปธิทั้งปวง๋
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้แล

ปธานสูตรที่ 2 จบ

เชิงอรรถ :
1 เหตุแห่งความหลุดพ้นจากโทษ ในที่นี้หมายถึงมรรค 4 ผล 4 (องฺ.ทุก.อ. 2/1/4)
2 อุปธิ หมายถึงเบญจขันธ์ กิเลส และอภิสังขาร (องฺ.ทุก.อ. 2/2/5)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 20 หน้า :59 }

พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ทุกนิบาต [3.ตติยปัณณาสก์]
1. กัมมกรณวรรค 4. อตปนียสูตร

3. ตปนียสูตร
ว่าด้วยธรรมที่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน

[3] ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน 2 ประการนี้
ธรรมที่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน 2 ประการ อะไรบ้าง คือ
บุคคลบางคนในโลกนี้

1. ทำแต่กายทุจริต 2. ไม่ได้ทำกายสุจริต
1. ทำแต่วจีทุจริต 2. ไม่ได้ทำวจีสุจริต
1. ทำแต่มโนทุจริต 2. ไม่ได้ทำมโนสุจริต

เขาเดือดร้อนอยู่ว่า “เราทำแต่กายทุจริต ไม่ได้ทำกายสุจริต ทำแต่วจีทุจริต
ไม่ได้ทำวจีสุจริต ทำแต่มโนทุจริต ไม่ได้ทำมโนสุจริต”
ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน 2 ประการนี้แล

ตปนียสูตรที่ 3 จบ

4. อตปนียสูตร
ว่าด้วยธรรมที่ไม่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน

[4] ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่ไม่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน 2 ประการนี้
ธรรมที่ไม่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน 2 ประการ อะไรบ้าง คือ
บุคคลบางคนในโลกนี้

1. ทำแต่กายทุจริต 2. ไม่ได้ทำกายสุจริต
1. ทำแต่วจีทุจริต 2. ไม่ได้ทำวจีสุจริต
1. ทำแต่มโนทุจริต 2. ไม่ได้ทำมโนสุจริต

เขาย่อมไม่เดือดร้อนอยู่ว่า “เราทำแต่กายสุจริต ไม่ได้ทำกายทุจริต ทำแต่
วจีสุจริต ไม่ได้ทำวจีทุจริต ทำแต่มโนสุจริต ไม่ได้ทำมโนทุจริต”
ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่ไม่เป็นเหตุแห่งความเดือดร้อน 2 ประการนี้แล

อตปนียสูตรที่ 4 จบ

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 20 หน้า :60 }