พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต [2. ทุติยปัณณาสก์]
4. สมณวรรค 2. คัทรภสูตร
1. การสมาทานอธิสีลสิกขา (สิกขาคือศีลอันยิ่ง)
2. การสมาทานอธิจิตตสิกขา (สิกขาคือจิตอันยิ่ง)
3. การสมาทานอธิปัญญาสิกขา (สิกขาคือปัญญาอันยิ่ง)
กิจที่สมณะควรทำ เป็นของสมณะ 3 ประการนี้แล
เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า เราจักมีความพอใจ
อย่างยิ่งในการสมาทานอธิสีลสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างยิ่งในการสมาทานอธิจิตต-
สิกขา เราจักมีความพอใจอย่างยิ่งในการสมาทานอธิปัญญาสิกขา
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้แล
สมณสูตรที่ 1 จบ
2. คัทรภสูตร
ว่าด้วยภิกษุที่ไม่มีไตรสิกขาเปรียบเหมือนลาในฝูงโค
[83] ภิกษุทั้งหลาย ลาติดตามฝูงโคไปข้างหลังร้องว่า แม้ตัวเราก็เป็นโค แม้
ตัวเราก็เป็นโค แต่มันไม่มีสีเหมือนโค ไม่มีเสียงเหมือนโค ไม่มีรอยเท้าเหมือนโค
มันเพียงแต่ติดตามไปข้างหลังเท่านั้น ร้องว่า แม้ตัวเราก็เป็นโค แม้ตัวเราก็เป็นโค
แม้ฉันใด
ภิกษุบางรูปในธรรมวินัยนี้ก็ฉันนั้นเหมือนกัน ติดตามไปข้างหลังหมู่ภิกษุ ประกาศ
ตนว่า แม้เราก็เป็นภิกษุ แม้เราก็เป็นภิกษุ แต่เธอไม่มีความพอใจในการสมาทาน
อธิสีลสิกขาเหมือนภิกษุอื่น ไม่มีความพอใจในการสมาทานอธิจิตตสิกขาเหมือนภิกษุอื่น
ไม่มีความพอใจในการสมาทานอธิปัญญาสิกขาเหมือนภิกษุอื่น ภิกษุนั้นเพียงแต่ติด
ตามไปข้างหลังหมู่ภิกษุ ประกาศตนว่า แม้เราก็เป็นภิกษุ แม้เราก็เป็นภิกษุ เท่านั้น
เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า เราจักมีความพอใจ
อย่างยิ่งในการสมาทานอธิสีลสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างยิ่งในการสมาทาน
อธิจิตตสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างยิ่งในการสมาทานอธิปัญญาสิกขา
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้แล
คัทรภสูตรที่ 2 จบ
พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต [2. ทุติยปัณณาสก์]
4. สมณวรรค 4. วัชชีปุตตสูตร
3. เขตตสูตร
ว่าด้วยกิจเบื้องต้นที่ควรทำในนา
[84] ภิกษุทั้งหลาย คหบดีชาวนามีกิจที่ต้องทำในเบื้องต้น 3 ประการนี้
กิจที่ต้องทำในเบื้องต้น 3 ประการ อะไรบ้าง คือ
คหบดีชาวนาในโลกนี้ ในเบื้องต้น
1. ต้องไถคราดนาให้เรียบร้อย 2. ต้องเพาะพืชลงไปตามกาลที่ควร
3. ต้องไขน้ำเข้าบ้าง ระบายน้ำออกบ้างตามกาลที่ควร
คหบดีชาวนามีกิจที่ต้องทำในเบื้องต้น 3 ประการนี้แล ฉันใด
ภิกษุก็ฉันนั้นเหมือนกันแล มีกิจที่ต้องทำในเบื้องต้น 3 ประการนี้
กิจที่ต้องทำในเบื้องต้น 3 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. การสมาทานอธิสีลสิกขา 2. การสมาทานอธิจิตตสิกขา
3. การสมาทานอธิปัญญาสิกขา
ภิกษุมีกิจที่ต้องทำในเบื้องต้น 3 ประการนี้แล
เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า เราจักมีความพอใจ
อย่างยิ่งในการสมาทานอธิสีลสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างยิ่งในการสมาทาน
อธิจิตตสิกขา เราจักมีความพอใจอย่างยิ่งในการสมาทานอธิปัญญาสิกขา
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้แล
เขตตสูตรที่ 3 จบ
4. วัชชีปุตตสูตร
ว่าด้วยภิกษุวัชชีบุตร
[85] สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน
เขตกรุงเวสาลี ครั้งนั้น ภิกษุวัชชีบุตร1รูปหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ
ถวายอภิวาทแล้วนั่ง ณ ที่สมควร ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคดังนี้ว่า
