พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต [1. ปฐมปัณณาสก์]
1. พาลวรรค 3. จินตีสูตร
ถ้าคนพาลไม่ชอบคิดเรื่องชั่ว ไม่ชอบพูดเรื่องชั่ว ไม่ชอบทำกรรมชั่วเช่นนั้น
บัณฑิตทั้งหลายจะพึงรู้จักเขาด้วยเหตุไรว่า ผู้นี้เป็นคนพาล ไม่ใช่คนดี แต่เพราะ
คนพาลชอบคิดแต่เรื่องชั่ว ชอบพูดแต่เรื่องชั่ว และชอบทำแต่กรรมชั่ว ฉะนั้นบัณฑิต
ทั้งหลายจึงรู้จักเขาว่า ผู้นี้เป็นคนพาล ไม่ใช่คนดี
ลักษณะแห่งคนพาล เครื่องหมายแห่งคนพาล ความประพฤติไม่ขาดสายแห่ง
คนพาล 3 ประการนี้แล
ลักษณะแห่งบัณฑิต เครื่องหมายแห่งบัณฑิต ความประพฤติไม่ขาดสายแห่ง
บัณฑิต 3 ประการนี้
ลักษณะแห่งบัณฑิต 3 ประการ อะไรบ้าง คือ
บัณฑิตในโลกนี้
1. ชอบคิดแต่เรื่องดี 2. ชอบพูดแต่เรื่องดี
3. ชอบทำแต่กรรมดี
ถ้าบัณฑิตไม่ชอบคิดเรื่องดี ไม่ชอบพูดเรื่องดี และไม่ชอบทำกรรมดีเช่นนั้น
บัณฑิตทั้งหลายจะพึงรู้จักเขาด้วยเหตุไรว่า ผู้นี้เป็นบัณฑิต เป็นคนดี แต่เพราะ
บัณฑิตชอบคิดแต่เรื่องดี ชอบพูดแต่เรื่องดี และชอบทำแต่กรรมดี ฉะนั้นบัณฑิต
ทั้งหลายจึงรู้จักเขาว่า ผู้นี้เป็นบัณฑิต เป็นคนดี
ลักษณะแห่งบัณฑิต เครื่องหมายแห่งบัณฑิต ความประพฤติไม่ขาดสายแห่ง
บัณฑิต 3 ประการนี้แล
เพราะเหตุนั้นแล เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้ว่า บุคคลประกอบด้วย
ธรรม 3 ประการใด พึงทราบว่า เป็นคนพาล เราจักประพฤติเว้นธรรม 3 ประการ
นั้น บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการใด พึงทราบว่า เป็นบัณฑิต เราจักถือ
ปฏิบัติธรรม 3 ประการนั้น
ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงสำเหนียกอย่างนี้แล
จินตีสูตรที่ 3 จบ
พระสุตตัตนตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต [1. ปฐมปัณณาสก์]
1. พาลวรรค 5. อโยนิโสสูตร
4. อัจจยสูตร
ว่าด้วยการเห็นโทษและไม่เห็นโทษ
[4] ภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการ พึงทราบว่า เป็น
คนพาล
ธรรม 3 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. ไม่เห็นโทษ1โดยความเป็นโทษ
2. เห็นโทษโดยความเป็นโทษแล้ว ไม่แก้ไขตามสมควรแก่ความผิด
3. เมื่อผู้อื่นชี้โทษอยู่ ไม่ยอมรับตามสมควรแก่ความผิด
บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการนี้แล พึงทราบว่า เป็นคนพาล
บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการ พึงทราบว่า เป็นบัณฑิต
ธรรม 3 ประการ อะไรบ้าง คือ
1. เห็นโทษโดยความเป็นโทษ
2. เห็นโทษโดยความเป็นโทษแล้ว แก้ไขตามสมควรแก่ความผิด
3. เมื่อผู้อื่นชี้โทษอยู่ ก็ยอมรับตามสมควรแก่ความผิด
บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการนี้แล พึงทราบว่า เป็นบัณฑิต
เพราะเหตุนั้น ฯลฯ2
อัจจยสูตรที่ 4 จบ
5. อโยนิโสสูตร
ว่าด้วยการถาม-ตอบโดยไม่แยบคาย
[5] ภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการ พึงทราบว่า เป็น
คนพาล
ธรรม 3 ประการ อะไรบ้าง คือ