พระวินัยปิฎก มหาวรรค [1.มหาขันธกะ] 40. นิสสยมุจจนกกถา
องค์ 5 แห่งภิกษุผู้ต้องถือนิสสัย
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 จะพึงอยู่โดยไม่ต้องถือนิสสัยไม่ได้
คือ
1. ไม่ประกอบด้วยสีลขันธ์อันเป็นอเสขะ
2. ไม่ประกอบด้วยสมาธิขันธ์อันเป็นอเสขะ
3. ไม่ประกอบด้วยปัญญาขันธ์อันเป็นอเสขะ
4. ไม่ประกอบด้วยวิมุตติขันธ์อันเป็นอเสขะ
5. ไม่ประกอบด้วยวิมุตติญาณทัสสนขันธ์อันเป็นอเสขะ
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้แล จะพึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัยไม่ได้ (1)

องค์ 5 แห่งภิกษุผู้ไม่ต้องถือนิสสัย
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 พึงอยู่โดยไม่ต้องถือนิสสัย คือ
1. ประกอบด้วยสีลขันธ์อันเป็นอเสขะ
2. ประกอบด้วยสมาธิขันธ์อันเป็นอเสขะ
3. ประกอบด้วยปัญญาขันธ์อันเป็นอเสขะ
4. ประกอบด้วยวิมุตติขันธ์อันเป็นอเสขะ
5. ประกอบด้วยวิมุตติญาณทัสสนขันธ์อันเป็นอเสขะ
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้แล พึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัย (2)

องค์ 5 แห่งภิกษุผู้ต้องถือนิสสัย
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก จะพึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัยไม่ได้ คือ
1. เป็นผู้ไม่มีศรัทธา 2. เป็นผู้ไม่มีหิริ
3. เป็นผู้ไม่มีโอตตัปปะ 4. เป็นผู้เกียจคร้าน
5. เป็นผู้มีสติฟั่นเฟือน

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 4 หน้า :158 }

พระวินัยปิฎก มหาวรรค [1.มหาขันธกะ] 40. นิสสยมุจจนกกถา
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้แล จะพึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัยไม่ได้ (3)

องค์ 5 แห่งภิกษุผู้ไม่ต้องถือนิสสัย
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 พึงอยู่โดยไม่ต้องถือนิสสัย คือ
1. เป็นผู้มีศรัทธา 2. เป็นผู้มีหิริ
3. เป็นผู้มีโอตตัปปะ 4. เป็นผู้ปรารภความเพียร
5. เป็นผู้มีสติตั้งมั่น
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้แล พึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัย (4)

องค์ 5 แห่งภิกษุผู้ต้องถือนิสสัย
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 แม้อื่นอีก จะพึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัยไม่ได้ คือ
1. เป็นผู้มีสีลวิบัติในอธิสีล 2. เป็นผู้มีอาจารวิบัติในอัชฌาจาร
3. เป็นผู้มีทิฏฐิวิบัติในอติทิฏฐิ 4. เป็นผู้ได้ยินได้ฟังน้อย
5. เป็นผู้มีปัญญาทราม
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้แล จะพึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัยไม่ได้ (5)

องค์ 5 แห่งภิกษุผู้ไม่ต้องถือนิสสัย
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 พึงอยู่โดยไม่ต้องถือนิสสัย คือ
1. เป็นผู้ไม่มีสีลวิบัติในอธิสีล 2. เป็นผู้ไม่มีอาจารวิบัติในอัชฌาจาร
3. เป็นผู้ไม่มีทิฏฐิวิบัติในอติทิฏฐิ 4. เป็นผู้ได้ยินได้ฟังมาก
5. เป็นผู้มีปัญญา
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยองค์ 5 เหล่านี้แล พึงอยู่โดยไม่ต้องถือ
นิสสัย (6)

{ที่มา : โปรแกรมพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม : 4 หน้า :159 }