เมนู

7. สมาธิสุตฺตวณฺณนา

[27] สตฺตเม อปฺปมาณนฺติ ปมาณกรธมฺมรหิตํ โลกุตฺตรํฯ นิปกา ปติสฺสตาติ เนปกฺเกน จ สติยา จ สมนฺนาคตา หุตฺวาฯ ปญฺจ ญาณานีติ ปญฺจ ปจฺจเวกฺขณญาณานิฯ ปจฺจตฺตญฺเญว อุปฺปชฺชนฺตีติ อตฺตนิเยว อุปฺปชฺชนฺติฯ อยํ สมาธิ ปจฺจุปฺปนฺนสุโข เจวาติอาทีสุ อรหตฺตผลสมาธิ อธิปฺเปโตฯ มคฺคสมาธีติปิ วทนฺติเยวฯ โส หิ อปฺปิตปฺปิตกฺขเณ สุขตฺตา ปจฺจุปฺปนฺนสุโข, ปุริโม ปุริโม ปจฺฉิมสฺส ปจฺฉิมสฺส สมาธิสุขสฺส ปจฺจยตฺตา อายติํ สุขวิปาโก, กิเลเสหิ อารกตฺตา อริโย, กามามิสวฏฺฏามิสโลกามิสานํ อภาวา นิรามิโสฯ พุทฺธาทีหิ มหาปุริเสหิ เสวิตตฺตา อกาปุริสเสวิโตฯ องฺคสนฺตตาย อารมฺมณสนฺตตาย สพฺพกิเลสทรถสนฺตตาย จ สนฺโต, อตปฺปนิยฏฺเฐน ปณีโตฯ กิเลสปฺปฏิปฺปสฺสทฺธิยา ลทฺธตฺตา กิเลสปฺปฏิปฺปสฺสทฺธิภาวํ วา ลทฺธตฺตา ปฏิปฺปสฺสทฺธลทฺโธฯ ปฏิปฺปสฺสทฺธํ ปฏิปฺปสฺสทฺธีติ หิ อิทํ อตฺถโต เอกํฯ ปฏิปฺปสฺสทฺธกิเลเสน วา อรหตา ลทฺธตฺตาปิ ปฏิปฺปสฺสทฺธลทฺโธ, เอโกทิภาเวน อธิคตตฺตา เอโกทิภาวเมว วา อธิคตตฺตา เอโกทิภาวาธิคโตฯ อปฺปคุณสาสวสมาธิ วิย สสงฺขาเรน สปฺปโยเคน จิตฺเตน ปจฺจนีกธมฺเม นิคฺคยฺห กิเลเส วาเรตฺวา อนธิคตตฺตา น สสงฺขารนิคฺคยฺหวาริตคโตฯ ตํ สมาธิํ สมาปชฺชนฺโต ตโต วา วุฏฺฐหนฺโต สติเวปุลฺลปฺปตฺตตฺตา สโตว สมาปชฺชติ, สโตว วุฏฺฐหติฯ ยถาปริจฺฉินฺนกาลวเสน วา สโต สมาปชฺชติ, สโต วุฏฺฐหติฯ ตสฺมา ยเทตฺถ ‘‘อยํ สมาธิ ปจฺจุปฺปนฺนสุโข เจว อายติญฺจ สุขวิปาโก จา’’ติ เอวํ ปจฺจเวกฺขมานสฺส ปจฺจตฺตํเยว อปรปฺปจฺจยญาณํ อุปฺปชฺชติ, ตํ เอกํ ญาณํฯ เอเสว นโย เสเสสุฯ เอวํ อิมานิ ปญฺจ ญาณานิ ปจฺจตฺตญฺเญว อุปฺปชฺชนฺตีติฯ

8. ปญฺจงฺคิกสุตฺตวณฺณนา

[28] อฏฺฐเม อริยสฺสาติ วิกฺขมฺภนวเสน ปหีนกิเลเสหิ อารกา ฐิตสฺสฯ ภาวนํ เทเสสฺสามีติ พฺรูหนํ วฑฺฒนํ ปกาสยิสฺสามิฯ อิมเมว กายนฺติ อิมํ กรชกายํฯ อภิสนฺเทตีติ เตเมติ สฺเนเหติ, สพฺพตฺถ ปวตฺตปีติสุขํ กโรติฯ ปริสนฺเทตีติ สมนฺตโต สนฺเทติฯ ปริปูเรตีติ วายุนา ภสฺตํ วิย ปูเรติฯ ปริปฺผรตีติ สมนฺตโต ผุสติฯ สพฺพาวโต กายสฺสาติ อสฺส ภิกฺขุโน สพฺพโกฏฺฐาสวโต กายสฺส กิญฺจิ อุปาทินฺนกสนฺตติปวตฺติฏฺฐาเน ฉวิมํสโลหิตานุคตํ อณุมตฺตมฺปิ ฐานํ ปฐมชฺฌานสุเขน อผุฏํ นาม น โหติฯ

ทกฺโขติ เฉโก ปฏิพโล นฺหานียจุณฺณานิ กาตุญฺเจว โยเชตุญฺจ สนฺเนตุญฺจฯ กํสถาเลติ เยน เกนจิ โลเหน กตภาชเนฯ มตฺติกาภาชนํ ปน ถิรํ น โหติ, สนฺเนนฺตสฺส ภิชฺชติฯ ตสฺมา ตํ น ทสฺเสสิฯ ปริปฺโผสกํ ปริปฺโผสกนฺติ สิญฺจิตฺวา สิญฺจิตฺวาฯ สนฺเนยฺยาติ วามหตฺเถน กํสถาลํ คเหตฺวา ทกฺขิณหตฺเถน ปมาณยุตฺตํ อุทกํ สิญฺจิตฺวา สิญฺจิตฺวา ปริมทฺทนฺโต ปิณฺฑํ กเรยฺยฯ สฺเนหานุคตาติ อุทกสิเนเหน อนุคตาฯ สฺเนหปเรตาติ อุทกสิเนเหน ปริคฺคหิตาฯ