เมนู

สุปฺปวาสาวตฺถุ

[263] ฉฏฺเฐ ปณีตทายิกานนฺติ ปณีตรสทายิกานํ อุปาสิกานํ, สุปฺปวาสา โกลิยธีตา, อคฺคาติ ทสฺเสติฯ สา กิร ปทุมุตฺตรพุทฺธกาเล หํสวติยํ กุลเคเห นิพฺพตฺตา สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุณนฺตี สตฺถารํ เอกํ อุปาสิกํ ปณีตทายิกานํ อคฺคฏฺฐาเน ฐเปนฺตํ ทิสฺวา อธิการกมฺมํ กตฺวา ตํ ฐานนฺตรํ ปตฺเถสิฯ สา กปฺปสตสหสฺสํ เทวมนุสฺเสสุ สํสริตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท โกลิยนคเร ขตฺติยกุเล นิพฺพตฺติ, สุปฺปวาสาติสฺสา นามํ อกํสุฯ สา วยปฺปตฺตา เอกสฺส สกฺยกุมารสฺส เคหํ คตา, ปฐมทสฺสเนเยว สตฺถุ ธมฺมกถํ สุตฺวา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐาสิฯ สา อปรภาเค สีวลิํ นาม ทารกํ วิชายิฯ ตสฺส วตฺถุ เหฏฺฐา วิตฺถาริตเมวฯ

สา เอกสฺมิํ สมเย พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส นานคฺครสปณีตโภชนํ อทาสิฯ สตฺถา กตภตฺตกิจฺโจ อนุโมทนํ กโรนฺโต สุปฺปวาสาย อิมํ ธมฺมํ เทเสสิ ‘‘โภชนํ สุปฺปวาเส เทนฺตี อริยสาวิกา ปฏิคฺคาหกานํ ปญฺจ ฐานานิ เทติฯ อายุํ เทติ, วณฺณํ เทติ, สุขํ เทติ, พลํ เทติ, ปฏิภานํ เทติฯ อายุํ โข ปน ทตฺวา อายุสฺส ภาคินี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วา…เป.… ปฏิภานํ ทตฺวา ปฏิภานสฺส ภาคินี โหติ ทิพฺพสฺส วา มานุสสฺส วา’’ติฯ เอวเมตํ วตฺถุ สมุฏฺฐิตํฯ อถ อปรภาเค สตฺถา เชตวเน นิสีทิตฺวา อุปาสิกาโย ฐานนฺตเรสุ ฐเปนฺโต สุปฺปวาสํ โกลิยธีตรํ ปณีตทายิกานํ อคฺคฏฺฐาเน ฐเปสีติฯ

สุปฺปิยาวตฺถุ

[264] สตฺตเม คิลานุปฏฺฐากีนนฺติ คิลานุปฏฺฐากีนํ อุปาสิกานํ, สุปฺปิยา อุปาสิกา, อคฺคาติ ทสฺเสติฯ อยํ กิร ปทุมุตฺตรพุทฺธกาเล หํสวติยํ กุลเคเห นิพฺพตฺตา อปรภาเค สตฺถุ ธมฺมเทสนํ สุณนฺตี สตฺถารํ เอกํ อุปาสิกํ คิลานุปฏฺฐากีนํ อคฺคฏฺฐาเน ฐเปนฺตํ ทิสฺวา อธิการกมฺมํ กตฺวา ตํ ฐานนฺตรํ ปตฺเถสิฯ สา กปฺปสตสหสฺสํ เทวมนุสฺเสสุ สํสริตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท พาราณสิยํ กุลเคเห นิพฺพตฺติ, สุปฺปิยาติสฺสา นามํ อกํสุฯ อปรภาเค สตฺถา ภิกฺขุสงฺฆปริวาโร พาราณสิํ อคมาสิฯ สา ตถาคตสฺส ปฐมทสฺสเนเยว ธมฺมํ สุตฺวา โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐาสิฯ

อเถกทิวสํ ธมฺมสฺสวนตฺถาย วิหารํ คตาฯ วิหารจาริกํ จรมานา เอกํ ภิกฺขุํ คิลานํ ทิสฺวา อภิวาเทตฺวา ปฏิสนฺถารํ กตฺวา ‘‘อยฺยสฺส กิํ ลทฺธุํ วฏฺฏตี’’ติ ปุจฺฉิฯ รสํ ลทฺธุํ วฏฺฏติ, อุปาสิเกติฯ ‘‘โหตุ, ภนฺเต, อหํ ปหิณิสฺสามี’’ติ เถรํ อภิวาเทตฺวา อนฺโตนครํ คนฺตฺวา ปุนทิวเส ปวตฺตมํสตฺถาย ทาสิํ อนฺตราปณํ เปเสสิฯ สา สกลนคเร ปวตฺตมํสํ อลภิตฺวา อลทฺธภาวํ กเถสิฯ