อุรุเวลกสฺสปตฺเถรวตฺถุ

[224] ทุติเย มหาปริสานนฺติ มหาปริวารานํ อุรุเวลกสฺสโป อคฺโคติ ทสฺเสติฯ อญฺเญสญฺหิ เถรานํ กญฺจิ กาลํ ปริวาโร มหา โหติ กญฺจิ กาลํ อปฺโป, อิมสฺส ปน เถรสฺส ทฺวีหิ ภาติเกหิ สทฺธิํ เอกํ สมณสหสฺสํ นิพทฺธปริวาโรว อโหสิฯ เตสุ เอเกกสฺมิํ เอเกกํ ปพฺพาเชนฺเต ทฺเว สมณสหสฺสานิ โหนฺติ, ทฺเว ทฺเว ปพฺพาเชนฺเต ตีณิ สหสฺสานิ โหนฺติฯ ตสฺมา โส มหาปริวารานํ อคฺโค นาม ชาโตฯ กสฺสโปติ ปนสฺส โคตฺตํฯ อุรุเวลายํ ปพฺพชิตตฺตา อุรุเวลกสฺสโปติ ปญฺญายิตฺถฯ

ตสฺส ปญฺหกมฺเม อยมนุปุพฺพิกถา – อยมฺปิ หิ ปทุมุตฺตรพุทฺธกาเล หํสวตีนคเร กุลเคเห ปฏิสนฺธิํ คเหตฺวา วยปฺปตฺโต สตฺถุ ธมฺมกถํ สุณนฺโต สตฺถารํ เอกํ ภิกฺขุํ มหาปริสานํ อคฺคฏฺฐาเน ฐเปนฺตํ ทิสฺวา ‘‘มยาปิ อนาคเต เอวรูเปน ภวิตุํ วฏฺฏตี’’ติ สตฺตาหํ พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส มหาทานํ ทตฺวา ติจีวเรน อจฺฉาเทตฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา มหาปริสานํ อคฺคภาวตฺถํ ปตฺถนํ อกาสิฯ สตฺถา อนนฺตรายํ ทิสฺวา อนาคเต โคตมพุทฺธสฺส สาสเน มหาปริสานํ อคฺโค ภวิสฺสตี’’ติ พฺยากริตฺวา ปกฺกามิฯ

โสปิ กุลปุตฺโต ยาวชีวํ กลฺยาณกมฺมํ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิโต ทฺเวนวุติกปฺปมตฺถเก ผุสฺสพุทฺธสฺส เวมาติกกนิฏฺฐภาตา หุตฺวา นิพฺพตฺโต, ปิตา มหินฺทราชา นามฯ อปเร ปนสฺส ทฺเว กนิฏฺฐภาตโร อเหสุํฯ เอวํ เต ตโย ภาตโร วิสุํ วิสุํ ฐานนฺตรํ ลภิํสุฯ เต เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว กุปิตํ ปจฺจนฺตํ วูปสเมตฺวา ปิตุ สนฺติกา วรํ ลภิตฺวา ‘‘เตมาสํ ทสพลํ ปฏิชคฺคิสฺสามา’’ติ วรํ คณฺหิํสุฯ อถ เนสํ เอตทโหสิ – ‘‘อมฺเหหิ ทสพลํ ปฏิชคฺคนฺเตหิ อนุจฺฉวิกํ กาตุํ วฏฺฏตี’’ติ เอกํ อมจฺจํ อุปฺปาทกฏฺฐาเน ฐเปตฺวา เอกํ อายวยชานนกํ กตฺวา เอกํ พุทฺธปฺปมุขสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส ปริเวสกฏฺฐาเน ฐเปตฺวา อตฺตนา ทส สีลานิ สมาทาย เตมาสํ สิกฺขาปทานิ รกฺขิํสุฯ เต ตโย อมจฺจา เหฏฺฐา วุตฺตนเยเนว อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท พิมฺพิสารวิสาขรฏฺฐปาลา ชาตาฯ