เมนู

10. อพฺยากตสํยุตฺตํ

1. เขมาสุตฺตวณฺณนา

[410] อพฺยากตสํยุตฺตสฺส ปฐเม เขมาติ คิหิกาเล พิมฺพิสารสฺส อุปาสิกา สทฺธาปพฺพชิตา มหาเถรี ‘‘เอตทคฺคํ, ภิกฺขเว, มม สาวิกานํ ภิกฺขุนีนํ มหาปญฺญานํ ยทิทํ เขมา’’ติ เอวํ ภควตา มหาปญฺญตาย เอตทคฺเค ฐปิตาฯ ปณฺฑิตาติ ปณฺฑิจฺเจน สมนฺนาคตาฯ วิยตฺตาติ เวยฺยตฺติเยน สมนฺนาคตาฯ เมธาวินีติ เมธาย ปญฺญาย สมนฺนาคตาฯ พหุสฺสุตาติ ปริยตฺติพาหุสจฺเจนปิ ปฏิเวธพาหุสจฺเจนปิ สมนฺนาคตาฯ

คณโกติ อจฺฉิทฺทกคณนาย กุสโลฯ มุทฺทิโกติ องฺคุลิมุทฺทาย คณนาย กุสโลฯ สงฺขายโกติ ปิณฺฑคณนาย กุสโลฯ คมฺภีโรติ จตุราสีติโยชนสหสฺสคมฺภีโรฯ อปฺปเมยฺโยติ อาฬฺหกคณนาย อปฺปเมยฺโยฯ ทุปฺปริโยคาโหติ อาฬฺหกคณนาย ปมาณคหณตฺถํ ทุโรคาโหฯ เยน รูเปน ตถาคตนฺติ เยน รูเปน ทีโฆ รสฺโส สาโม โอทาโตติ สตฺตสงฺขาตํ ตถาคตํ ปญฺญเปยฺยฯ ตํ รูปํ ตถาคตสฺส ปหีนนฺติ ตํ วุตฺตปฺปการรูปํ สมุทยปฺปหาเนน สพฺพญฺญุตถาคตสฺส ปหีนํฯ รูปสงฺขาย วิมุตฺโตติ อายติํ รูปสฺส อนุปฺปตฺติยา รูปารูปโกฏฺฐาเสนปิ เอวรูโป นาม ภวิสฺสตีติ โวหารสฺสปิ ปฏิปสฺสทฺธตฺตา รูปปณฺณตฺติยาปิ วิมุตฺโตฯ คมฺภีโรติ อชฺฌาสย คมฺภีรตาย จ คุณคมฺภีรตาย จ คมฺภีโรฯ ตสฺส เอวํ คุณคมฺภีรสฺส สโต สพฺพญฺญุตถาคตสฺส ยํ อุปาทาย สตฺตสงฺขาโต ตถาคโตติ ปญฺญตฺติ โหติ, ตทภาเวน ตสฺสา ปญฺญตฺติยา อภาวํ ปสฺสนฺตสฺส อยํ สตฺตสงฺขาโต โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติ อิทํ วจนํ น อุเปติ น ยุชฺชติ, น โหติ ตถาคโต ปรํ มรณาติอาทิวจนมฺปิ น อุเปติ น ยุชฺชตีติ อตฺโถฯ

สํสนฺทิสฺสตีติ เอกํ ภวิสฺสติฯ สเมสฺสตีติ นิรนฺตรํ ภวิสฺสติฯ น วิโรธยิสฺสตีติ น วิรุทฺธํ ปทํ ภวิสฺสติฯ อคฺคปทสฺมินฺติ เทสนายฯ เทสนา หิ อิธ อคฺคปทนฺติ อธิปฺเปตาฯ

2. อนุราธสุตฺตวณฺณนา

[411] ทุติยํ ขนฺธิยวคฺเค วิตฺถาริตเมว, อพฺยากตาธิการโต ปน อิธ วุตฺตํฯ

3-8. ปฐมสาริปุตฺตโกฏฺฐิกสุตฺตาทิวณฺณนา

[412-417] ตติเย รูปคตเมตนฺติ รูปมตฺตเมตํฯ เอตฺถ รูปโต อญฺโญ โกจิ สตฺโต นาม น อุปลพฺภติ, รูเป ปน สติ นามมตฺตํ เอตํ โหตีติ ทสฺเสติฯ เวทนาคตเมตนฺติอาทีสุปิ เอเสว นโยฯ อยํ โข อาวุโส เหตูติ อยํ รูปาทีนิ มุญฺจิตฺวา อนุปลพฺภิยสภาโว เหตุ, เยเนตํ อพฺยากตํ ภควตาติฯ จตุตฺถาทีนิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ

9. กุตูหลสาลาสุตฺตวณฺณนา

[418] นวเม กุตูหลสาลายนฺติ กุตูหลสาลา นาม ปจฺเจกสาลา นตฺถิ, ยตฺถ ปน นานาติตฺถิยา สมณพฺราหฺมณา นานาวิธํ กถํ ปวตฺเตนฺติ, สา พหูนํ ‘‘อยํ กิํ วทติ, อยํ กิํ วทตี’’ติ กุตูหลุปฺปวตฺติฏฺฐานโต กุตูหลสาลาติ วุจฺจติฯ ทูรมฺปิ คจฺฉตีติ ยาว อาภสฺสรพฺรหฺมโลกา คจฺฉติฯ อิมญฺจ กายํ นิกฺขิปตีติ จุติจิตฺเตน นิกฺขิปติฯ อนุปปนฺโน โหตีติ จุติกฺขเณเยว ปฏิสนฺธิจิตฺตสฺส อนุปฺปนฺนตฺตา อนุปปนฺโน โหติฯ

10. อานนฺทสุตฺตวณฺณนา

[419] ทสเม เตสเมตํ สทฺธิํ อภวิสฺสาติ เตสํ ลทฺธิยา สทฺธิํ เอตํ อภวิสฺสฯ อนุโลมํ อภวิสฺส ญาณสฺส อุปฺปาทาย สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตาติ ยํ เอตํ ‘‘สพฺเพ ธมฺมา อนตฺตา’’ติ วิปสฺสนาญาณํ อุปฺปชฺชติ, อปิ นุ เม ตสฺส อนุโลมํ อภวิสฺสาติ อตฺโถฯ