เมนู

4. เอกมูลสุตฺตวณฺณนา

[44] จตุตฺเถ เอกมูลนฺติ อวิชฺชา ตณฺหาย มูลํ, ตณฺหา อวิชฺชายฯ อิธ ปน ตณฺหา อธิปฺเปตาฯ ทฺวีหิ สสฺสตุจฺเฉททิฏฺฐีหิ อาวฏฺฏตีติ ทฺวิราวฏฺฏาฯ สา จ ราคาทีหิ ตีหิ มเลหิ ติมลาฯ ตตฺราสฺสา โมโห สหชาตโกฏิยา มลํ โหติ, ราคโทสา อุปนิสฺสยโกฏิยาฯ ปญฺจ ปน กามคุณา อสฺสา ปตฺถรณฏฺฐานา, เตสุ สา ปตฺถรตีติ ปญฺจปตฺถราฯ สา จ อปูรณียฏฺเฐน สมุทฺโทฯ อชฺฌตฺติกพาหิเรสุ ปเนสา ทฺวาทสายตเนสุ อาวฏฺฏติ ปริวฏฺฏตีติ ทฺวาทสาวฏฺฏาฯ อปติฏฺฐฏฺเฐน ปน ปาตาโลติ วุจฺจตีติฯ เอกมูลํ…เป.… ปาตาลํ, อตริ อิสิ, อุตฺตริ สมติกฺกมีติ อตฺโถฯ จตุตฺถํฯ

5. อโนมสุตฺตวณฺณนา

[45] ปญฺจเม อโนมนามนฺติ สพฺพคุณสมนฺนาคตตฺตา อเวกลฺลนามํ, ปริปูรนามนฺติ อตฺโถฯ นิปุณตฺถทสฺสินฺติ ภควา สณฺหสุขุเม ขนฺธนฺตราทโย อตฺเถ ปสฺสตีติ นิปุณตฺถทสฺสีฯ ปญฺญาททนฺติ อนฺวยปญฺญาธิคมาย ปฏิปทํ กถนวเสน ปญฺญาย ทายกํฯ กามาลเย อสตฺตนฺติ ปญฺจกามคุณาลเย อลคฺคํฯ กมมานนฺติ ภควา มหาโพธิมณฺเฑเยว อริยมคฺเคน คโต, น อิทานิ คจฺฉติ, อตีตํ ปน อุปาทาย อิทํ วุตฺตํฯ มเหสินฺติ มหนฺตานํ สีลกฺขนฺธาทีนํ เอสิตารํ ปริเยสิตารนฺติฯ ปญฺจมํฯ

6. อจฺฉราสุตฺตวณฺณนา

[46] ฉฏฺเฐ อจฺฉราคณสงฺฆุฏฺฐนฺติ อยํ กิร เทวปุตฺโต สตฺถุสาสเน ปพฺพชิตฺวา วตฺตปฏิปตฺติํ ปูรยมาโน ปญฺจวสฺสกาเล ปวาเรตฺวา ทฺเวมาติกํ ปคุณํ กตฺวา กมฺมากมฺมํ อุคฺคเหตฺวา จิตฺตรุจิตํ กมฺมฏฺฐานํ อุคฺคณฺหิตฺวา สลฺลหุกวุตฺติโก อรญฺญํ ปวิสิตฺวา โย ภควตา มชฺฌิมยาโม สยนสฺส โกฏฺฐาโสติ อนุญฺญาโตฯ ตสฺมิมฺปิ สมฺปตฺเต ‘‘ปมาทสฺส ภายามี’’ติ มญฺจกํ อุกฺขิปิตฺวา รตฺติญฺจ ทิวา จ นิราหาโร กมฺมฏฺฐานเมว มนสากาสิฯ

อถสฺส อพฺภนฺตเร สตฺถกวาตา อุปฺปชฺชิตฺวา ชีวิตํ ปริยาทิยิํสุฯ โส ธุรสฺมิํเยว กาลมกาสิฯ