7. สุปติสุตฺตวณฺณนา

[143] สตฺตเม ปาเท ปกฺขาเลตฺวาติ อุตุคาหาปนตฺถํ โธวิตฺวาฯ พุทฺธานํ ปน สรีเร รโชชลฺลํ น อุปลิมฺปติ, อุทกมฺปิ โปกฺขรปตฺเต ปกฺขิตฺตํ วิย วิวฏฺฏิตฺวา คจฺฉติฯ อปิจ โข โธตปาทเก เคเห ปาเท โธวิตฺวา ปวิสนํ ปพฺพชิตานํ วตฺตํฯ ตตฺถ พุทฺธานํ วตฺตเภโท นาม นตฺถิ, วตฺตสีเส ปน ฐตฺวา โธวนฺติฯ สเจ หิ ตถาคโต เนว นฺหาเยยฺย, น ปาเท โธเวยฺย, ‘‘นายํ มนุสฺโส’’ติ วเทยฺยุํฯ ตสฺมา มนุสฺสกิริยํ อมุญฺจนฺโต โธวติฯ สโต สมฺปชาโนติ โสปฺปปริคฺคาหเกน สติสมฺปชญฺเญน สมนฺนาคโตฯ อุปสงฺกมีติ สมโณ โคตโม สพฺพรตฺติํ อพฺโภกาเส จงฺกมิตฺวา คนฺธกุฏิํ ปวิสิตฺวา นิทฺทายติ, อติวิย สุขสยิโต ภวิสฺสติ, ฆฏฺฏยิสฺสามิ นนฺติ จินฺเตตฺวา อุปสงฺกมิฯ

กิํ โสปฺปสีติ กิํ สุปสิ, กิํ โสปฺปํ นามิทํ ตวาติ วทติฯ กิํ นุ โสปฺปสีติ กสฺมา นุ สุปสิ? ทุพฺภโค วิยาติ มโต วิย, วิสญฺญี วิย จฯ สุญฺญมคารนฺติ สุญฺญํ เม ฆรํ ลทฺธนฺติ โสปฺปสีติ วทติฯ สูริเย อุคฺคเตติ สูริยมฺหิ อุฏฺฐิเตฯ อิทานิ หิ อญฺเญ ภิกฺขู สมฺมชฺชนฺติ , ปานียํ อุปฏฺฐเปนฺติ, ภิกฺขาจารคมนสชฺชา ภวนฺติ, ตฺวํ กสฺมา โสปฺปสิเยวฯ

ชาลินีติ ตโย ภเว อชฺโฌตฺถริตฺวา ฐิเตน ‘‘อชฺฌตฺติกสฺสุปาทาย อฏฺฐารสตณฺหาวิจริตานี’’ติอาทินา (วิภ. 842) เตน เตน อตฺตโน โกฏฺฐาสภูเตน ชาเลน ชาลินีฯ วิสตฺติกาติ รูปาทีสุ ตตฺถ ตตฺถ วิสตฺตตาย วิสมูลตาย วิสปริโภคตาย จ วิสตฺติกาฯ กุหิญฺจิ เนตเวติ กตฺถจิ เนตุํฯ สพฺพูปธิ ปริกฺขยาติ สพฺเพสํ ขนฺธกิเลสาภิสงฺขารกามคุณเภทานํ อุปธีนํ ปริกฺขยาฯ กิํ ตเวตฺถ, มาราติ, มาร, ตุยฺหํ กิํ เอตฺถ? กสฺมา ตฺวํ อุณฺหยาคุยํ นิลียิตุํ อสกฺโกนฺตี ขุทฺทกมกฺขิกา วิย อนฺตนฺเตเนว อุชฺฌายนฺโต อาหิณฺฑสีติฯ สตฺตมํฯ

8. นนฺทติสุตฺตวณฺณนา

[144] อฏฺฐมํ เทวตาสํยุตฺเต วุตฺตตฺถเมวฯ อฏฺฐมํฯ