13. เตวิชฺชสุตฺตวณฺณนา

[518] เอวํ เม สุตํ…เป.… โกสเลสูติ เตวิชฺชสุตฺตํฯ ตตฺรายํ อนุตฺตานปทวณฺณนาฯ มนสากฏนฺติ ตสฺส คามสฺส นามํฯ อุตฺตเรน มนสากฏสฺสาติ มนสากฏโต อวิทูเร อุตฺตรปสฺเสฯ อมฺพวเนติ ตรุณอมฺพรุกฺขสณฺเฑ, รมณีโย กิร โส ภูมิภาโค, เหฏฺฐา รชตปฏฺฏสทิสา วาลิกา วิปฺปกิณฺณา, อุปริ มณิวิตานํ วิย ฆนสาขาปตฺตํ อมฺพวนํฯ ตสฺมิํ พุทฺธานํ อนุจฺฉวิเก ปวิเวกสุเข อมฺพวเน วิหรตีติ อตฺโถฯ

[519] อภิญฺญาตา อภิญฺญาตาติ กุลจาริตฺตาทิสมฺปตฺติยา ตตฺถ ตตฺถ ปญฺญาตาฯ จงฺกีติอาทีนิ เตสํ นามานิฯ ตตฺถ จงฺกี โอปาสาทวาสิโกฯ ตารุกฺโข อิจฺฉานงฺคลวาสิโกฯ โปกฺขรสาตี อุกฺกฏฺฐวาสิโกฯ ชาณุโสณี สาวตฺถิวาสิโกฯ โตเทยฺโย ตุทิคามวาสิโกฯ อญฺเญ จาติ อญฺเญ จ พหุชนาฯ อตฺตโน อตฺตโน นิวาสฏฺฐาเนหิ อาคนฺตฺวา มนฺตสชฺฌายกรณตฺถํ ตตฺถ ปฏิวสนฺติฯ มนสากฏสฺส กิร รมณียตาย เต พฺราหฺมณา ตตฺถ นทีตีเร เคหานิ กาเรตฺวา ปริกฺขิปาเปตฺวา อญฺเญสํ พหูนํ ปเวสนํ นิวาเรตฺวา อนฺตรนฺตรา ตตฺถ คนฺตฺวา วสนฺติฯ

[520-521] วาเสฏฺฐภารทฺวาชานนฺติ วาเสฏฺฐสฺส จ โปกฺขรสาติโน อนฺเตวาสิกสฺส, ภารทฺวาชสฺส จ ตารุกฺขนฺเตวาสิกสฺสฯ เอเต กิร ทฺเว ชาติสมฺปนฺนา ติณฺณํ เวทานํ ปารคู อเหสุํฯ ชงฺฆวิหารนฺติ อติจิรนิสชฺชปจฺจยา กิลมถวิโนทนตฺถาย ชงฺฆจารํฯ เต กิร ทิวสํ สชฺฌายํ กตฺวา สายนฺเห วุฏฺฐาย นฺหานียสมฺภารคนฺธมาลเตลโธตวตฺถานิ คาหาเปตฺวา อตฺตโน ปริชนปริวุตา นฺหายิตุกามา นทีตีรํ คนฺตฺวา รชตปฏฺฏวณฺเณ วาลิกาสณฺเฑ อปราปรํ จงฺกมิํสุฯ เอกํ จงฺกมนฺตํ อิตโร อนุจงฺกมิ, ปุน อิตรํ อิตโรติฯ เตน วุตฺตํ ‘‘อนุจงฺกมนฺตานํ อนุวิจรนฺตาน’’นฺติฯ มคฺคามคฺเคติ มคฺเค จ อมคฺเค จฯ กตมํ นุ โข ปฏิปทํ ปูเรตฺวา กตเมน มคฺเคน สกฺกา สุขํ พฺรหฺมโลกํ คนฺตุนฺติ เอวํ มคฺคามคฺคํ อารพฺภ กถํ สมุฏฺฐาเปสุนฺติ อตฺโถฯ