ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

วินยปิฏเก

ปริวาร-อฏฺฐกถา

โสฬสมหาวาโร

ปญฺญตฺติวารวณฺณนา

วิสุทฺธปริวารสฺส , ปริวาโรติ สาสเน;

ธมฺมกฺขนฺธสรีรสฺส, ขนฺธกานํ อนนฺตราฯ

สงฺคหํ โย สมารุฬฺโห, ตสฺส ปุพฺพาคตํ นยํ;

หิตฺวา ทานิ กริสฺสามิ, อนุตฺตานตฺถวณฺณนํฯ

[1] ตตฺถ ยํ เตน ภควตา…เป.… ปญฺญตฺตนฺติ อาทินยปฺปวตฺตาย ตาว ปุจฺฉาย อยํ สงฺเขปตฺโถ – โย โส ภควา สาสนสฺส จิรฏฺฐิติกตฺถํ ธมฺมเสนาปตินา สทฺธมฺมคารวพหุมานเวคสมุสฺสิตํ อญฺชลิํ สิรสฺมิํ ปติฏฺฐาเปตฺวา ยาจิโต ทส อตฺถวเส ปฏิจฺจ วินยปญฺญตฺติํ ปญฺญเปสิ, เตน ภควตา ตสฺส ตสฺส สิกฺขาปทสฺส ปญฺญตฺติกาลํ ชานตา, ตสฺสา ตสฺสา สิกฺขาปทปญฺญตฺติยา ทส อตฺถวเส ปสฺสตา; อปิจ ปุพฺเพนิวาสาทีหิ ชานตา, ทิพฺเพน จกฺขุนา ปสฺสตา, ตีหิ วิชฺชาหิ ฉหิ วา ปน อภิญฺญาหิ ชานตา, สพฺพตฺถ อปฺปฏิหเตน สมนฺตจกฺขุนา ปสฺสตา, สพฺพธมฺมชานนสมตฺถาย ปญฺญาย ชานตา, สพฺพสตฺตานํ จกฺขุวิสยาตีตานิ ติโรกุฏฺฏาทิคตานิ จาปิ รูปานิ อติวิสุทฺเธน มํสจกฺขุนา จ ปสฺสตา, อตฺตหิตสาธิกาย สมาธิปทฏฺฐานาย ปฏิเวธปญฺญาย ชานตา, ปรหิตสาธิกาย กรุณาปทฏฺฐานาย เทสนาปญฺญาย ปสฺสตา, อรหตา สมฺมาสมฺพุทฺเธน ‘‘ยํ ปฐมํ ปาราชิกํ ปญฺญตฺตํ, ตํ กตฺถ ปญฺญตฺตํ, กํ อารพฺภ ปญฺญตฺตํ, กิสฺมิํ วตฺถุสฺมิํ ปญฺญตฺตํ, อตฺถิ ตตฺถ ปญฺญตฺติ…เป.… เกนาภต’’นฺติฯ