ปฏินิสฺสชฺชามีติ กายวิการํ วา วจีเภทํ วา อกโรนฺตสฺเสว ปน อาปชฺชนโต อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ

ปฐมสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา

[417-8] เตน สมเยน พุทฺโธ ภควาติ ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทํฯ ตตฺถ อนุวตฺตกาติ ตสฺส ทิฏฺฐิขนฺติรุจิคฺคหเณน อนุปฏิปชฺชนกาฯ วคฺคํ อสามคฺคิปกฺขิยวจนํ วทนฺตีติ วคฺควาทกาฯ ปทภาชเน ปน ‘‘ตสฺส วณฺณาย ปกฺขาย ฐิตา โหนฺตี’’ติ วุตฺตํ, ตสฺส สงฺฆเภทาย ปรกฺกมนฺตสฺส วณฺณตฺถาย จ ปกฺขวุฑฺฒิอตฺถาย จ ฐิตาติ อตฺโถฯ เย หิ วคฺควาทกา, เต นิยเมน อีทิสา โหนฺติ, ตสฺมา เอวํ วุตฺตํฯ ยสฺมา ปน ติณฺณํ อุทฺธํ กมฺมารหา น โหนฺติ, น หิ สงฺโฆ สงฺฆสฺส กมฺมํ กโรติ, ตสฺมา เอโก วา ทฺเว วา ตโย วาติ วุตฺตํฯ

ชานาติ โนติ อมฺหากํ ฉนฺทาทีนิ ชานาติฯ ภาสตีติ ‘‘เอวํ กโรมา’’ติ อมฺเหหิ สทฺธิํ ภาสติฯ อมฺหากมฺเปตํ ขมตีติ ยํ โส กโรติ, เอตํ อมฺหากมฺปิ รุจฺจติฯ

สเมตายสฺมนฺตานํ สงฺเฆนาติ อายสฺมนฺตานํ จิตฺตํ สงฺเฆน สทฺธิํ สเมตุ สมาคจฺฉตุ, เอกีภาวํ ยาตูติ วุตฺตํ โหติฯ เสสเมตฺถ ปฐมสิกฺขาปเท วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานตฺถตฺตา จ ปากฏเมวฯ

สมุฏฺฐานาทีนิปิ ปฐมสิกฺขาปทสทิสาเนวาติฯ

ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ