วนปฺปติกถา

[110] วนสฺส ปตีติ วนปฺปติ; วนเชฏฺฐกรุกฺขสฺเสตํ อธิวจนํฯ อิธ ปน สพฺโพปิ มนุสฺเสหิ ปริคฺคหิตรุกฺโข อธิปฺเปโต อมฺพลพุชปนสาทิโกฯ ยตฺถ วา ปน มริจวลฺลิอาทีนิ อาโรเปนฺติ, โส ฉิชฺชมาโน สเจ เอกายปิ ฉลฺลิยา วา วาเกน วา สกลิกาย วา เผคฺคุนา วา สมฺพทฺโธว หุตฺวา ภูมิยํ ปตติ, รกฺขติ ตาวฯ

โย ปน ฉินฺโนปิ วลฺลีหิ วา สามนฺตรุกฺขสาขาหิ วา สมฺพทฺโธ สนฺธาริตตฺตา อุชุกเมว ติฏฺฐติ, ปตนฺโต วา ภูมิํ น ปาปุณาติ, นตฺถิ ตตฺถ ปริหาโร, อวหาโร เอว โหติฯ โยปิ กกเจน ฉินฺโน อจฺฉินฺโน วิย หุตฺวา ตเถว ติฏฺฐติ, ตสฺมิมฺปิ เอเสว นโยฯ

โย ปน รุกฺขํ ทุพฺพลํ กตฺวา ปจฺฉา จาเลตฺวา ปาเตติ, อญฺเญน วา จาลาเปติ; อญฺญํ วาสฺส สนฺติเก รุกฺขํ ฉินฺทิตฺวา อชฺโฌตฺถรติ, ปเรน วา อชฺโฌตฺถราเปติ; มกฺกเฏ วา ปริปาเตตฺวา ตตฺถ อาโรเปติ, อญฺเญน วา อาโรปาเปติ; วคฺคุลิโย วา ตตฺถ อาโรเปติ, ปเรน วา อาโรปาเปติ; ตา ตํ รุกฺขํ ปาเตนฺติ, ตสฺเสว อวหาโรฯ

สเจ ปน เตน รุกฺเข ทุพฺพเล กเต อญฺโญ อนาณตฺโต เอว ตํ จาเลตฺวา ปาเตติ,

รุกฺเขน วา อชฺโฌตฺถรติ, อตฺตโน ธมฺมตาย มกฺกฏา วา วคฺคุลิโย วา อาโรหนฺติ, ปโร วา อนาณตฺโต อาโรเปติ, สยํ วา เอส วาตมุขํ โสเธติ, พลววาโต อาคนฺตฺวา รุกฺขํ ปาเตติ; สพฺพตฺถ ภณฺฑเทยฺยํฯ วาตมุขโสธนํ ปเนตฺถ อสมฺปตฺเต วาเต สุกฺขมาติกาย อุชุกรณาทีหิ สเมติ, โน อญฺญถาฯ รุกฺขํ อาวิชฺฌิตฺวา สตฺเถน วา อาโกเฏติ, อคฺคิํ วา เทติ, มณฺฑุกกณฺฏกํ วา วิสํ วา อาโกเฏติ, เยน โส มรติ, สพฺพตฺถ ภณฺฑเทยฺยเมวาติฯ

วนปฺปติกถา นิฏฺฐิตาฯ