[174] นเหตุํ อเหตุกํ ธมฺมํ สํสฏฺโฐ นเหตุ อเหตุโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – นเหตุํ อเหตุกํ เอกํ ขนฺธํ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ

[175] นเหตุยา เอกํ, นอธิปติยา ทฺเว, นปุเรชาเต ทฺเว, นปจฺฉาชาเต ทฺเว, นอาเสวเน ทฺเว, นกมฺเม ทฺเว, นวิปาเก ทฺเว, นฌาเน เอกํ, นมคฺเค เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ทฺเวฯ

ปจฺจนียํฯ

(เอวํ อวเสสาปิ ทฺเว คณนา คเณตพฺพาฯ)

6. สมฺปยุตฺตวาโร

(สมฺปยุตฺตวาโร สํสฏฺฐวารสทิโส)

7. ปญฺหาวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

อารมฺมณปจฺจโย

[176] นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุสเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – ทานํ ทตฺวา สีลํ…เป.… อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ปจฺจเวกฺขติ; ฌานํ…เป.… อริยา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ปจฺจเวกฺขนฺติ; ปหีเน กิเลเส…เป.… วิกฺขมฺภิเต กิเลเส…เป.… ปุพฺเพ…เป.… นเหตู สเหตุเก ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; กุสลากุสเล นิรุทฺเธ นเหตุ สเหตุโก วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติ; เจโตปริยญาเณน นเหตุสเหตุกจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติ, อากาสานญฺจายตนํ…เป.… อากิญฺจญฺญายตนํ…เป.… นเหตู สเหตุกา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, ยถากมฺมูปคญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; นเหตู สเหตุเก ขนฺเธ อารพฺภ นเหตู สเหตุกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (1)

นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุอเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – นเหตู สเหตุเก ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ, กุสลากุสเล นิรุทฺเธ นเหตุ อเหตุโก วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติ, นเหตู สเหตุเก ขนฺเธ อารพฺภ นเหตู อเหตุกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (2)

[177] นเหตุ อเหตุโก ธมฺโม นเหตุอเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – นิพฺพานํ อาวชฺชนาย อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ… นเหตู อเหตุเก ขนฺเธ อนิจฺจโต…เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; กุสลากุสเล นิรุทฺเธ นเหตุ อเหตุโก วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติฯ รูปายตนํ จกฺขุวิญฺญาณสฺส…เป.… โผฏฺฐพฺพายตนํ กายวิญฺญาณสฺส…เป.… นเหตู อเหตุเก ขนฺเธ อารพฺภ นเหตู อเหตุกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (1)

นเหตุ อเหตุโก ธมฺโม นเหตุสเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย – อริยา นิพฺพานํ ปจฺจเวกฺขนฺติ; นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ… นเหตู อเหตุเก ขนฺเธ อนิจฺจโต …เป.… โทมนสฺสํ อุปฺปชฺชติ; กุสลากุสเล นิรุทฺเธ นเหตุ สเหตุโก วิปาโก ตทารมฺมณตา อุปฺปชฺชติ; ทิพฺเพน จกฺขุนา รูปํ ปสฺสติ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา สทฺทํ สุณาติฯ เจโตปริยญาเณน นเหตุอเหตุกจิตฺตสมงฺคิสฺส จิตฺตํ ชานาติฯ นเหตู อเหตุกา ขนฺธา อิทฺธิวิธญาณสฺส, เจโตปริยญาณสฺส, ปุพฺเพนิวาสานุสฺสติญาณสฺส, อนาคตํสญาณสฺส, อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย; นเหตู อเหตุเก ขนฺเธ อารพฺภ นเหตู สเหตุกา ขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติฯ (2)

อธิปติปจฺจโย

[178] นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุสเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย – อารมฺมณาธิปติ, สหชาตาธิปติฯ อารมฺมณาธิปติ – ทานํ ทตฺวา สีลํ สมาทิยิตฺวา อุโปสถกมฺมํ กตฺวา ตํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ปุพฺเพ สุจิณฺณานิ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขติ, ฌานํ…เป.… อริยา มคฺคา วุฏฺฐหิตฺวา มคฺคํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ, ผลํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติฯ นเหตู สเหตุเก ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ สหชาตาธิปติ – นเหตุสเหตุกาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุอเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – นเหตุ สเหตุกาธิปติ จิตฺตสมุฏฺฐานานํ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุสเหตุกสฺส จ นเหตุอเหตุกสฺส จ ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ สหชาตาธิปติ – นเหตุ สเหตุกาธิปติ สมฺปยุตฺตกานํ ขนฺธานํ จิตฺตสมุฏฺฐานานญฺจ รูปานํ อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

นเหตุ อเหตุโก ธมฺโม นเหตุสเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโยฯ อารมฺมณาธิปติ – อริยา นิพฺพานํ ครุํ กตฺวา ปจฺจเวกฺขนฺติ; นิพฺพานํ โคตฺรภุสฺส, โวทานสฺส, มคฺคสฺส, ผลสฺส อธิปติปจฺจเยน ปจฺจโย; จกฺขุํ…เป.… วตฺถุํ… นเหตู อเหตุเก ขนฺเธ ครุํ กตฺวา อสฺสาเทติ อภินนฺทติ, ตํ ครุํ กตฺวา ราโค อุปฺปชฺชติ, ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติฯ (1)

อนนฺตรปจฺจโย

[179] นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุสเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – ปุริมา ปุริมา นเหตู สเหตุกา ขนฺธา ปจฺฉิมานํ ปจฺฉิมานํ นเหตุสเหตุกานํ ขนฺธานํ อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; อนุโลมํ โคตฺรภุสฺส…เป.… เนวสญฺญานาสญฺญายตนํ ผลสมาปตฺติยา อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

นเหตุ สเหตุโก ธมฺโม นเหตุอเหตุกสฺส ธมฺมสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย – นเหตุ สเหตุกํ จุติจิตฺตํ นเหตุอเหตุกสฺส อุปปตฺติจิตฺตสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย; นเหตุ สเหตุกํ ภวงฺคํ อาวชฺชนาย, นเหตุ สเหตุกํ ภวงฺคํ นเหตุอเหตุกสฺส ภวงฺคสฺส, นเหตู สเหตุกา ขนฺธา นเหตุอเหตุกสฺส วุฏฺฐานสฺส อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)