เจตสิกญฺจ อเจตสิกญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อเจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – เจตสิเก ขนฺเธ จ จิตฺตญฺจ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํ, เจตสิเก ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปจฺจยา จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํ, เจตสิเก ขนฺเธ จ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา จิตฺตํ (ปฏิสนฺธิกฺขเณ ตีณิปิ กาตพฺพา)ฯ (2)
เจตสิกญฺจ อเจตสิกญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก จ อเจตสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – เจตสิกํ เอกํ ขนฺธญฺจ จิตฺตญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… เจตสิกํ เอกํ ขนฺธญฺจ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา จิตฺตญฺจ, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… (ปฏิสนฺธิกฺขเณ ทฺเวปิ กาตพฺพา)ฯ (3)
อารมฺมณปจฺจโย
[108] เจตสิกํ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา… ตีณิ (ปฏิจฺจสทิสา)ฯ
อเจตสิกํ ธมฺมํ ปจฺจยา อเจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณํ…เป.… กายายตนํ ปจฺจยา กายวิญฺญาณํ, วตฺถุํ ปจฺจยา จิตฺตํ; ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.…ฯ (1)
อเจตสิกํ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณสหคตา ขนฺธา…เป.… กายายตนํ ปจฺจยา…เป.… จิตฺตํ ปจฺจยา สมฺปยุตฺตกา ขนฺธา, วตฺถุํ ปจฺจยา เจตสิกา ขนฺธา (ปฏิสนฺธิกฺขเณ ทฺเวปิ กาตพฺพา)ฯ (2)
อเจตสิกํ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก จ อเจตสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – จกฺขายตนํ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา…เป.… กายายตนํ ปจฺจยา…เป.… วตฺถุํ ปจฺจยา จิตฺตํ สมฺปยุตฺตกา จ ขนฺธา (ปฏิสนฺธิกฺขเณ เอกํ)ฯ (3)
[109] เจตสิกญฺจ อเจตสิกญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – จกฺขุวิญฺญาณสหคตํ เอกํ ขนฺธญฺจ จกฺขุวิญฺญาณญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… จกฺขุวิญฺญาณสหคตํ เอกํ ขนฺธญฺจ จกฺขายตนญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… กายวิญฺญาณสหคตํ…เป.… เจตสิกํ เอกํ ขนฺธญฺจ จิตฺตญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… เจตสิกํ เอกํ ขนฺธญฺจ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… (ปฏิสนฺธิกฺขเณ ทฺเว)ฯ (1)
เจตสิกญฺจ อเจตสิกญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา อเจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ อารมฺมณปจฺจยา – จกฺขุวิญฺญาณสหคเต ขนฺเธ จ จกฺขายตนญฺจ ปจฺจยา จกฺขุวิญฺญาณํ…เป.… กายวิญฺญาณสหคเต…เป.… เจตสิเก ขนฺเธ จ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา จิตฺตํ (ปฏิสนฺธิกฺขเณ เอกํ)ฯ (2)
เจตสิกญฺจ อเจตสิกญฺจ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก จ อเจตสิโก จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ อารมฺมณปจฺจยา – จกฺขุวิญฺญาณสหคตํ เอกํ ขนฺธญฺจ จกฺขายตนญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา จกฺขุวิญฺญาณญฺจ, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… เจตสิกํ เอกํ ขนฺธญฺจ วตฺถุญฺจ ปจฺจยา ทฺเว ขนฺธา จิตฺตญฺจ, ทฺเว ขนฺเธ จ…เป.… (ปฏิสนฺธิกฺขเณ เอกํ, สํขิตฺตํ)ฯ (3)
1. ปจฺจยานุโลมํ
2. สงฺขฺยาวาโร
[110] เหตุยา นว, อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (สพฺพตฺถ นว), ปุเรชาเต นว, อาเสวเน นว…เป.… อวิคเต นวฯ
2. ปจฺจยปจฺจนียํ
1. วิภงฺควาโร
นเหตุปจฺจโย
[111] เจตสิกํ ธมฺมํ ปจฺจยา เจตสิโก ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ เจตสิกํ (สํขิตฺตํ)ฯ
(นว ปญฺหา ปญฺจวิญฺญาณมฺปิ ยถา อารมฺมณปจฺจยา เอวํ กาตพฺพํ, ตีสุเยว โมโหฯ สพฺเพ ปญฺหา ปวตฺติปฏิสนฺธิยา กาตพฺพา อสมฺโมหนฺเตนฯ)
2. ปจฺจยปจฺจนียํ
2. สงฺขฺยาวาโร
