ปรามาโส ธมฺโม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

[40] โนปรามาโส ธมฺโม โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… กมฺมปจฺจเยน ปจฺจโย… อาหารปจฺจเยน ปจฺจโย … อินฺทฺริยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

โนปรามาโส ธมฺโม ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

โนปรามาโส ธมฺโม ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปุเรชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

[41] ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (1)

ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา โนปรามาสสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย … สหชาตปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโย… ปจฺฉาชาตปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (2)

ปรามาโส จ โนปรามาโส จ ธมฺมา ปรามาสสฺส จ โนปรามาสสฺส จ ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจเยน ปจฺจโย… อุปนิสฺสยปจฺจเยน ปจฺจโยฯ (3)

2. ปจฺจยปจฺจนียํ

2. สงฺขฺยาวาโร

[42] นเหตุยา นว, นอารมฺมเณ นว (สพฺพตฺถ นว), โนอวิคเต นวฯ

3. ปจฺจยานุโลมปจฺจนียํ

[43] เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ ตีณิ, นอธิปติยา ตีณิ, นอนนฺตเร ตีณิ, นสมนนฺตเร ตีณิ, นอญฺญมญฺเญ เอกํ, นอุปนิสฺสเย ตีณิ…เป.… นมคฺเค ตีณิ, นสมฺปยุตฺเต เอกํ, นวิปฺปยุตฺเต ตีณิ, โนนตฺถิยา ตีณิ, โนวิคเต ตีณิฯ

4. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

[44] นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมมาติกา ) …เป.… อวิคเต ปญฺจฯ

ปรามาสทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

51. ปรามฏฺฐทุกํ

1-7. ปฏิจฺจวาราทิ

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[45] ปรามฏฺฐํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามฏฺโฐ ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามฏฺฐํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา)ฯ

ปรามฏฺฐํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ…เป.… (ปรามฏฺฐทุกํ ยถา จูฬนฺตรทุเก โลกิยทุกํ เอวํ กาตพฺพํ นินฺนานากรณํ)ฯ

ปรามฏฺฐทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

52. ปรามาสสมฺปยุตฺตทุกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[46] ปรามาสสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ ปรามาสสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – ปรามาสสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.…ฯ (1)