เหตุทุกํ

[49] เหตุปจฺจยา นอารมฺมเณ จตฺตาริ…เป.… นสมนนฺตเร จตฺตาริ, นอญฺญมญฺเญ ทฺเว, นอุปนิสฺสเย จตฺตาริ…เป.… นมคฺเค จตฺตาริ, นสมฺปยุตฺเต ทฺเว, นวิปฺปยุตฺเต จตฺตาริ, โนนตฺถิยา จตฺตาริ, โนวิคเต จตฺตาริฯ

4. ปจฺจยปจฺจนียานุโลมํ

[50] นเหตุปจฺจยา อารมฺมเณ นว, อธิปติยา นว (อนุโลมมาติกา)…เป.… อวิคเต นวฯ

นีวรณทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

45. นีวรณิยทุกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

[51] นีวรณิยํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณิโย ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา…เป.… (นีวรณิยทุกํ ยถา โลกิยทุกํ เอวํ กาตพฺพํ นินฺนานากรณํ)ฯ

ทฺวิกฺขตฺตุํ กามจฺฉนฺเทน, จตุกฺขตฺตุํ ปฏิเฆน จ;

อุทฺธจฺจํ วิจิกิจฺฉา จ, อุโภเปเต สกิํ สกิํ;

นีวรณานํ นีวรเณหิ, อฏฺฐวิธํ ปโยชนํฯ

(นีวรณทุกสฺส มาติกา อิธ กตาฯ)

นีวรณิยทุกํ นิฏฺฐิตํฯ

46. นีวรณสมฺปยุตฺตทุกํ

1. ปฏิจฺจวาโร

1. ปจฺจยานุโลมํ

1. วิภงฺควาโร

เหตุปจฺจโย

[52] นีวรณสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – นีวรณสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.…ฯ (1)

นีวรณสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – นีวรณสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํฯ (2)

นีวรณสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณสมฺปยุตฺโต จ นีวรณวิปฺปยุตฺโต จ ธมฺมา อุปฺปชฺชนฺติ เหตุปจฺจยา – นีวรณสมฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.…ฯ (3)

[53] นีวรณวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – นีวรณวิปฺปยุตฺตํ เอกํ ขนฺธํ ปฏิจฺจ ตโย ขนฺธา จิตฺตสมุฏฺฐานญฺจ รูปํ…เป.… ทฺเว ขนฺเธ…เป.… ปฏิสนฺธิกฺขเณ…เป.… (ยาว อชฺฌตฺติกา มหาภูตา)ฯ (1)

นีวรณสมฺปยุตฺตญฺจ นีวรณวิปฺปยุตฺตญฺจ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยา – นีวรณสมฺปยุตฺเต ขนฺเธ จ มหาภูเต จ ปฏิจฺจ จิตฺตสมุฏฺฐานํ รูปํ (สํขิตฺตํ)ฯ

1. ปจฺจยานุโลมํ

2. สงฺขฺยาวาโร

[54] เหตุยา ปญฺจ, อารมฺมเณ ทฺเว, อธิปติยา ปญฺจ…เป.… นตฺถิยา ทฺเว…เป.… อวิคเต ปญฺจฯ

อนุโลมํฯ

2. ปจฺจยปจฺจนียํ

1. วิภงฺควาโร

นเหตุปจฺจโย

[55] นีวรณสมฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณสมฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – วิจิกิจฺฉาสหคเต อุทฺธจฺจสหคเต ขนฺเธ ปฏิจฺจ อวิชฺชานีวรณํฯ (1)

นีวรณวิปฺปยุตฺตํ ธมฺมํ ปฏิจฺจ นีวรณวิปฺปยุตฺโต ธมฺโม อุปฺปชฺชติ นเหตุปจฺจยา – อเหตุกํ นีวรณวิปฺปยุตฺตํ…เป.… (ยาว อสญฺญสตฺตาฯ สํขิตฺตํ)ฯ

2. ปจฺจยปจฺจนียํ

2. สงฺขฺยาวาโร