ปัญจมสัมนตปาสาทิกา
ปริวาร วัณณนา
[461] วินัยใด อันพระเถระทั้งหลายจัดเข้าหมวดโดยชื่อว่า
บริวาร เป็นลำดับแห่งขันธกะทั้งหลาย ในศาสนาของพระผู้มีพระภาค
ผู้มีบริวารสะอาด มีกองธรรมเป็นพระสรีระ, บัดนี้ข้าพเจ้าจักละนัย
อันมาแล้วในหนหลังเสีย จักทำการพรรณนาเนื้อความที่ไม่ตื้นแห่ง
วินัยที่ชื่อว่าบริวารนั้น.
[โสฬสมหาวารวัณณนาในอุภโตวิภังค์]
เนื้อความสังเขปแห่งปุจฉา ที่เป็นไปโดยนัยเป็นต้นว่า ยนฺเตน
ภควตา ฯ เป ฯ ปญฺญตฺตํ ในคัมภีร์บริวารนั้น ถึงทราบดังต่อไปนี้
ก่อน :-
พระผู้มีพระภาคนั้นพระองค์ใด ผู้อันพระธรรมเสนาบดีประ-
ดิษฐานไว้แล้วซึ่งอัญชลี อันกำลังแห่งความเคารพและนับถือมากใน
พระสัทธรรมเชิดขึ้นแล้ว เหนือเศียรเกล้า ทูลวิงวอนแล้ว จึงทรง
แต่งตั้งวินัยบัญญัติ อาศัยอำนาจประโยชน์ 10 ประการ เพื่อความ
ตั้งอยู่ยืนนานของพระศาสนา . พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น ผู้รู้กาลที่
บัญญัติสิกขาบทนั้น ๆ ผู้เห็นอำนาจประโยชน์ 10 ประการแห่งสิกขา-
บทบัญญัตินั้น ๆ อีกอย่างหนึ่ง ผู้รู้ด้วยญาณทั้งหลาย มีปุพเพนิวาส-
ญาณเป็นต้น ผู้เห็นด้วยทิพพจักษุ ผู้รู้ด้วยวิชชา 3 หรือด้วยอภิญญา 6