นตฺถิ พุทฺธสฺส ภควโต กรุณาติ? อามนฺตาฯ ภควา อการุณิโกติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… นนุ ภควา การุณิโก โลกหิโต โลกานุกมฺปโก โลกตฺถจโรติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ภควา การุณิโก โลกหิโต โลกานุกมฺปโก โลกตฺถจโร, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘นตฺถิ พุทฺธสฺส ภควโต กรุณา’’ติ…เป.…ฯ

นตฺถิ พุทฺธสฺส ภควโต กรุณาติ? อามนฺตาฯ นนุ ภควา มหากรุณาสมาปตฺติํ สมาปชฺชีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ภควา มหากรุณาสมาปตฺติํ สมาปชฺชิ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘นตฺถิ พุทฺธสฺส ภควโต กรุณา’’ติฯ

[808] อตฺถิ พุทฺธสฺส ภควโต กรุณาติ? อามนฺตาฯ ภควา สราโคติ? น เหวํ วตฺตพฺเพฯ เตน หิ นตฺถิ พุทฺธสฺส ภควโต กรุณาติฯ

กรุณากถา นิฏฺฐิตาฯ

18. อฏฺฐารสมวคฺโค

(180) 4. คนฺธชาติกถา

[809] พุทฺธสฺส ภควโต อุจฺจารปสฺสาโว อติวิย อญฺเญ คนฺธชาเต อธิคฺคณฺหาตีติ ? อามนฺตาฯ ภควา คนฺธโภชีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… นนุ ภควา โอทนกุมฺมาสํ ภุญฺชตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ภควา โอทนกุมฺมาสํ ภุญฺชติ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘พุทฺธสฺส ภควโต อุจฺจารปสฺสาโว อติวิย อญฺเญ คนฺธชาเต อธิคฺคณฺหาตี’’ติฯ

พุทฺธสฺส ภควโต อุจฺจารปสฺสาโว อติวิย อญฺเญ คนฺธชาเต อธิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ เกจิ พุทฺธสฺส ภควโต อุจฺจารปสฺสาวํ นฺหายนฺติ วิลิมฺปนฺติ อุจฺฉาเทนฺติ [อุจฺจาเรนฺติ (สี. ปี. ก.)] เปฬาย ปฏิสาเมนฺติ กรณฺฑาย นิกฺขิปนฺติ อาปเณ ปสาเรนฺติ, เตน จ คนฺเธน คนฺธกรณียํ กโรนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

คนฺธชาติกถา นิฏฺฐิตาฯ

18. อฏฺฐารสมวคฺโค

(181) 5. เอกมคฺคกถา

[810] เอเกน อริยมคฺเคน จตฺตาริ สามญฺญผลานิ สจฺฉิกโรตีติ? อามนฺตาฯ จตุนฺนํ ผสฺสานํ…เป.… จตุนฺนํ สญฺญานํ สโมธานํ โหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… เอเกน อริยมคฺเคน จตฺตาริ สามญฺญผลานิ สจฺฉิกโรตีติ? อามนฺตาฯ โสตาปตฺติมคฺเคนาติ ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… สกทาคามิ…เป.… อนาคามิมคฺเคนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

กตเมน มคฺเคนาติ? อรหตฺตมคฺเคนาติฯ อรหตฺตมคฺเคน สกฺกายทิฏฺฐิํ วิจิกิจฺฉํ สีลพฺพตปรามาสํ ชหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรหตฺตมคฺเคน สกฺกายทิฏฺฐิํ วิจิกิจฺฉํ สีลพฺพตปรามาสํ ชหตีติ? อามนฺตาฯ นนุ ติณฺณํ สํโยชนานํ ปหานํ โสตาปตฺติผลํ วุตฺตํ ภควตาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ติณฺณํ สํโยชนานํ ปหานํ โสตาปตฺติผลํ วุตฺตํ ภควตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อรหตฺตมคฺเคน สกฺกายทิฏฺฐิํ วิจิกิจฺฉํ สีลพฺพตปรามาสํ ชหตี’’ติฯ

อรหตฺตมคฺเคน โอฬาริกํ กามราคํ โอฬาริกํ พฺยาปาทํ ชหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรหตฺตมคฺเคน โอฬาริกํ กามราคํ โอฬาริกํ พฺยาปาทํ ชหตีติ? อามนฺตาฯ นนุ กามราคพฺยาปาทานํ ตนุภาวํ สกทาคามิผลํ วุตฺตํ ภควตาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ กามราคพฺยาปาทานํ ตนุภาวํ สกทาคามิผลํ วุตฺตํ ภควตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อรหตฺตมคฺเคน โอฬาริกํ กามราคํ โอฬาริกํ พฺยาปาทํ ชหตี’’ติฯ

อรหตฺตมคฺเคน อณุสหคตํ กามราคํ อณุสหคตํ พฺยาปาทํ ชหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรหตฺตมคฺเคน อณุสหคตํ กามราคํ อณุสหคตํ พฺยาปาทํ ชหตีติ? อามนฺตา ฯ นนุ กามราคพฺยาปาทานํ อนวเสสปฺปหานํ อนาคามิผลํ วุตฺตํ ภควตาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ กามราคพฺยาปาทานํ อนวเสสปฺปหานํ อนาคามิผลํ วุตฺตํ ภควตา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อรหตฺตมคฺเคน อณุสหคตํ กามราคํ อณุสหคตํ พฺยาปาทํ ชหตี’’ติฯ

[811] น วตฺตพฺพํ – ‘‘เอเกน อริยมคฺเคน จตฺตาริ สามญฺญผลานิ สจฺฉิกโรตี’’ติ? อามนฺตาฯ