(157) 2. ปคฺคหกถา
[745] ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ‘‘มา รชฺชิ,’’‘‘มา ทุสฺสิ,’’‘‘มา มุยฺหิ,’’‘‘มา กิลิสฺสี’’ติ ปคฺคณฺหาตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อโลภํ กุสลมูลํ ชเนติ… อโทสํ กุสลมูลํ ชเนติ… อโมหํ กุสลมูลํ ชเนติ… สทฺธํ ชเนติ… วีริยํ ชเนติ… สติํ ชเนติ… สมาธิํ ชเนติ… ปญฺญํ ชเนตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อุปฺปนฺโน ผสฺโส ‘‘มา นิรุชฺฌี’’ติ ปคฺคณฺหาตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปโร ปรสฺส อุปฺปนฺนา เวทนา…เป.… อุปฺปนฺนา ปญฺญา ‘‘มา นิรุชฺฌี’’ติ ปคฺคณฺหาตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺถาย ราคํ ปชหติ… โทสํ ปชหติ… โมหํ ปชหติ…เป.… อโนตฺตปฺปํ ปชหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺถาย มคฺคํ ภาเวติ… สติปฏฺฐานํ ภาเวติ…เป.… โพชฺฌงฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺถาย ทุกฺขํ ปริชานาติ…เป.… มคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ อญฺโญ อญฺญสฺส การโก, ปรงฺกตํ สุขํ ทุกฺขํ อญฺโญ กโรติ อญฺโญ ปฏิสํเวเทตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘อตฺตนาว กตํ ปาปํ…เป.… นาญฺโญ อญฺญํ วิโสธเย’’ติฯ อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตี’’ติฯ
[746] น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตี’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ อตฺถิ พลปฺปตฺตา, อตฺถิ วสีภูตาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อตฺถิ พลปฺปตฺตา, อตฺถิ วสีภูตา, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ปคฺคณฺหาตี’’ติฯ
ปคฺคหกถา นิฏฺฐิตาฯ
16. โสฬสมวคฺโค
(158) 3. สุขานุปฺปทานกถา
[747] ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส ทุกฺขํ อนุปฺปเทตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปโร ปรสฺส ทุกฺขํ น อนุปฺปเทตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส สุขํ น อนุปฺปเทตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺตโน สุขํ อนุปฺปเทติ, อญฺเญสํ สุขํ อนุปฺปเทติ, ตสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปโร ปรสฺส เนวตฺตโน, น อญฺเญสํ, น ตสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ปโร ปรสฺส เนวตฺตโน, น อญฺเญสํ, น ตสฺส สุขํ อนุปฺปเทติ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตี’’ติฯ
ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติ? อามนฺตาฯ อญฺโญ อญฺญสฺส การโก, ปรงฺกตํ สุขํ ทุกฺขํ อญฺโญ กโรติ อญฺโญ ปฏิสํเวเทตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
[748] น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตี’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ อายสฺมา อุทายี เอตทโวจ – ‘‘พหูนํ วต โน ภควา ทุกฺขธมฺมานํ อปหตฺตา, พหูนํ วต โน ภควา สุขธมฺมานํ อุปหตฺตา, พหูนํ วต โน ภควา อกุสลานํ ธมฺมานํ อปหตฺตา, พหูนํ วต โน ภควา กุสลานํ ธมฺมานํ อุปหตฺตา’’ติ [ม. นิ. 2.148 ลฏุกิโกปเม]! อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ ปโร ปรสฺส สุขํ อนุปฺปเทตีติฯ
สุขานุปฺปทานกถา นิฏฺฐิตาฯ
16. โสฬสมวคฺโค