[626] เอกจิตฺตกฺขณิโก สมาธีติ? อามนฺตาฯ จกฺขุวิญฺญาณสมงฺคี สมาปนฺโนติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… โสตวิญฺญาณสมงฺคี…เป.… ฆานวิญฺญาณสมงฺคี… ชิวฺหาวิญฺญาณสมงฺคี… กายวิญฺญาณสมงฺคี…เป.… อกุสลจิตฺตสมงฺคี …เป.… ราคสหคตจิตฺตสมงฺคี…เป.… โทสสหคตจิตฺตสมงฺคี…เป.… โมหสหคตจิตฺตสมงฺคี…เป.… อโนตฺตปฺปสหคตจิตฺตสมงฺคี สมาปนฺโนติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

จิตฺตสนฺตติ สมาธีติ? อามนฺตาฯ อกุสลจิตฺตสนฺตติ สมาธีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ราคสหคตา…เป.… โทสสหคตา…เป.… โมหสหคตา…เป.… อโนตฺตปฺปสหคตา จิตฺตสนฺตติ สมาธีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

น วตฺตพฺพํ – ‘‘จิตฺตสนฺตติ สมาธี’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘อหํ โข, อาวุโส นิคณฺฐา, ปโหมิ อนิญฺชมาโน กาเยน, อภาสมาโน วาจํ, สตฺต รตฺตินฺทิวานิ [รตฺติทิวานิ (ก.)] เอกนฺตสุขํ ปฏิสํเวที วิหริตุ’’นฺติ [ม. นิ. 1.180]! อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ จิตฺตสนฺตติ สมาธีติฯ

สมาธิกถา นิฏฺฐิตาฯ

11. เอกาทสมวคฺโค

(114) 9. ธมฺมฏฺฐิตตากถา

[627] ธมฺมฏฺฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ตาย ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ตาเยว นตฺถิ ทุกฺขสฺสนฺตกิริยา , นตฺถิ วฏฺฏุปจฺเฉโท, นตฺถิ อนุปาทาปรินิพฺพานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

รูปสฺส ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ตาย ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ตาเยว นตฺถิ ทุกฺขสฺสนฺตกิริยา, นตฺถิ วฏฺฏุปจฺเฉโท, นตฺถิ อนุปาทาปรินิพฺพานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

เวทนาย ฐิตตา…เป.… สญฺญาย ฐิตตา…เป.… สงฺขารานํ ฐิตตา…เป.… วิญฺญาณสฺส ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ตาย ฐิตตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ตาเยว นตฺถิ ทุกฺขสฺสนฺตกิริยา, นตฺถิ วฏฺฏุปจฺเฉโท, นตฺถิ อนุปาทาปรินิพฺพานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

ธมฺมฏฺฐิตตากถา นิฏฺฐิตาฯ

11. เอกาทสมวคฺโค

(115) 10. อนิจฺจตากถา

[628] อนิจฺจตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย อนิจฺจตาย อนิจฺจตา ปรินิปฺผนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ตาย อนิจฺจตาย อนิจฺจตา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ตาเยว นตฺถิ ทุกฺขสฺสนฺตกิริยา, นตฺถิ วฏฺฏุปจฺเฉโท, นตฺถิ อนุปาทาปรินิพฺพานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพฯ

ชรา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ชราย ชรา ปรินิปฺผนฺนาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ตาย ชราย ชรา ปรินิปฺผนฺนาติ? อามนฺตาฯ ตาย ตาเยว นตฺถิ ทุกฺขสฺสนฺตกิริยา , นตฺถิ วฏฺฏุปจฺเฉโท, นตฺถิ อนุปาทาปรินิพฺพานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

มรณํ ปรินิปฺผนฺนนฺติ? อามนฺตาฯ ตสฺส มรณสฺส มรณํ ปรินิปฺผนฺนนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพฯ ตสฺส มรณสฺส มรณํ ปรินิปฺผนฺนนฺติ? อามนฺตาฯ ตสฺส ตสฺเสว นตฺถิ ทุกฺขสฺสนฺตกิริยา, นตฺถิ วฏฺฏุปจฺเฉโท, นตฺถิ อนุปาทาปรินิพฺพานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[629] รูปํ ปรินิปฺผนฺนํ, รูปสฺส อนิจฺจตา อตฺถีติ? อามนฺตาฯ อนิจฺจตา ปรินิปฺผนฺนา, อนิจฺจตาย อนิจฺจตา อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… รูปํ ปรินิปฺผนฺนํ, รูปสฺส ชรา อตฺถีติ? อามนฺตาฯ ชรา ปรินิปฺผนฺนา, ชราย ชรา อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

รูปํ ปรินิปฺผนฺนํ, รูปสฺส เภโท อตฺถิ, อนฺตรธานํ อตฺถีติ? อามนฺตาฯ มรณํ ปรินิปฺผนฺนํ, มรณสฺส เภโท อตฺถิ, อนฺตรธานํ อตฺถีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ