[602] น วตฺตพฺพํ – ‘‘วิญฺญตฺติ สีล’’นฺติ? อามนฺตาฯ ทุสฺสิลฺยนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… เตน หิ วิญฺญตฺติ สีลนฺติฯ
วิญฺญตฺติ สีลนฺติกถา นิฏฺฐิตาฯ
10. ทสมวคฺโค
(105) 11. อวิญฺญตฺติ ทุสฺสิลฺยนฺติกถา
[603] อวิญฺญตฺติ ทุสฺสิลฺยนฺติ? อามนฺตาฯ ปาณาติปาโตติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อทินฺนาทานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… กาเมสุมิจฺฉาจาโรติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… มุสาวาโทติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปาปกมฺมํ สมาทิยิตฺวา ทานํ ททนฺตสฺส ปุญฺญญฺจ อปุญฺญญฺจ อุโภ วฑฺฒนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปุญฺญญฺจ อปุญฺญญฺจ อุโภ วฑฺฒนฺตีติ? อามนฺตา ฯ ทฺวินฺนํ ผสฺสานํ…เป.… ทฺวินฺนํ จิตฺตานํ สโมธานํ โหตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ทฺวินฺนํ ผสฺสานํ…เป.… ทฺวินฺนํ จิตฺตานํ สโมธานํ โหตีติ? อามนฺตาฯ กุสลากุสลา สาวชฺชานวชฺชา หีนปณีตา กณฺหสุกฺกสปฺปฏิภาคา ธมฺมา สมฺมุขีภาวํ อาคจฺฉนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
กุสลากุสลา สาวชฺชานวชฺชา หีนปณีตา กณฺหสุกฺกสปฺปฏิภาคา ธมฺมา สมฺมุขีภาวํ อาคจฺฉนฺตีติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘จตฺตาริมานิ, ภิกฺขเว, สุวิทูรวิทูรานิ ! กตมานิ จตฺตาริ? นภญฺจ, ภิกฺขเว, ปถวี จ – อิทํ ปฐมํ สุวิทูรวิทูรํ…เป.… ตสฺมา สตํ ธมฺโม อสพฺภิ อารกา’’ติฯ อตฺเถว สุตฺตนฺโตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘กุสลากุสลา สาวชฺชานวชฺชา หีนปณีตา กณฺหสุกฺกสปฺปฏิภาคา ธมฺมา สมฺมุขีภาวํ อาคจฺฉนฺตี’’ติฯ
[604] น วตฺตพฺพํ – ‘‘อวิญฺญตฺติ ทุสฺสิลฺย’’นฺติ? อามนฺตาฯ นนุ ปาปกมฺมํ สมาทินฺโน อาสีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ ปาปกมฺมํ สมาทินฺโน อาสิ, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อวิญฺญตฺติ ทุสฺสิลฺย’’นฺติฯ
อวิญฺญตฺติ ทุสฺสิลฺยนฺติกถา นิฏฺฐิตาฯ
ทสมวคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
อุปปตฺเตสิเย ปญฺจกฺขนฺเธ อนิรุทฺเธ กิริยา ปญฺจกฺขนฺธา อุปฺปชฺชนฺติ, มคฺคสมงฺคิสฺส รูปํ มคฺโค, ปญฺจวิญฺญาณสมงฺคิสฺส อตฺถิ มคฺคภาวนา, ปญฺจวิญฺญาณา กุสลาปิ อกุสลาปิ, ปญฺจวิญฺญาณา สาโภคา, มคฺคสมงฺคี ทฺวีหิ สีเลหิ สมนฺนาคโต, สีลํ อเจตสิกํ, สีลํ น จิตฺตานุปริวตฺติ, สมาทานเหตุกํ สีลํ วฑฺฒตีติ, วิญฺญตฺติสีลํ อวิญฺญตฺติ ทุสฺสิลฺยนฺติฯ
ทุติโย ปณฺณาสโกฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
นิยามสงฺคหคตานิสํสตา จ นิโรโธติ [นิยาม สงฺคหคตานิสํสตา อตฺถิ ปญฺจโวการภโว นิโรโธ มคฺคสมงฺคิสฺส ปญฺจโวการภโวติ (สี. สฺยา. ก.), นิยาม สงฺคห คตานิสํสตา อตฺถิ ปญฺจโวการภโว มคฺคสมงฺคิสฺส โน ปญฺจโวการภโว (ปี.)]ฯ
11. เอกาทสมวคฺโค
(106-108) 1-3. ติสฺโสปิ อนุสยกถา
[605] อนุสยา อพฺยากตาติ? อามนฺตาฯ วิปากาพฺยากตา กิริยาพฺยากตา รูปํ นิพฺพานํ จกฺขายตนํ…เป.… โผฏฺฐพฺพายตนนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
กามราคานุสโย อพฺยากโตติ? อามนฺตาฯ กามราโค กามราคปริยุฏฺฐานํ กามราคสํโยชนํ กาโมโฆ กามโยโค กามจฺฉนฺทนีวรณํ อพฺยากตนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… กามราโค กามราคปริยุฏฺฐานํ…เป.… กามจฺฉนฺทนีวรณํ อกุสลนฺติ? อามนฺตาฯ กามราคานุสโย อกุสโลติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ
ปฏิฆานุสโย อพฺยากโตติ? อามนฺตาฯ ปฏิฆํ ปฏิฆปริยุฏฺฐานํ ปฏิฆสํโยชนํ อพฺยากตนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ปฏิฆํ ปฏิฆปริยุฏฺฐานํ ปฏิฆสํโยชนํ อกุสลนฺติ? อามนฺตาฯ ปฏิฆานุสโย อกุสโลติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ