ฉ คติโยติ? อามนฺตาฯ นนุ กาลกญฺจิกา [กาลกญฺชิกา (สี. สฺยา. กํ.), กาฬกญฺชกา (ปี.)] สุรา เปตานํ สมานวณฺณา สมานโภคา สมานาหารา สมานายุกา เปเตหิ สห อาวาหวิวาหํ คจฺฉนฺตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ กาลกญฺจิกา อสุรา เปตานํ สมานวณฺณา สมานโภคา สมานาหารา สมานายุกา เปเตหิ สห อาวาหวิวาหํ คจฺฉนฺติ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ฉ คติโย’’ติฯ

ฉ คติโยติ? อามนฺตาฯ นนุ เวปจิตฺติปริสา เทวานํ สมานวณฺณา สมานโภคา สมานาหารา สมานายุกา เทเวหิ สห อาวาหวิวาหํ คจฺฉนฺตีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ เวปจิตฺติปริสา เทวานํ สมานวณฺณา สมานโภคา สมานาหารา สมานายุกา เทเวหิ สห อาวาหวิวาหํ คจฺฉนฺติ, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ฉ คติโย’’ติฯ

ฉ คติโยติ? อามนฺตาฯ นนุ เวปจิตฺติปริสา ปุพฺพเทวาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ เวปจิตฺติปริสา ปุพฺพเทวา, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ฉ คติโย’’ติฯ

[504] น วตฺตพฺพํ – ‘‘ฉ คติโย’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ อตฺถิ อสุรกาโยติ, อามนฺตาฯ หญฺจิ อตฺถิ อสุรกาโย, เตน วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘ฉ คติโย’’ติฯ

ฉคติกถา นิฏฺฐิตาฯ

8. อฏฺฐมวคฺโค

(74) 2. อนฺตราภวกถา

[505] อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ กามภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ รูปภโวติ ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อรูปภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ กามภวสฺส จ รูปภวสฺส จ อนฺตเร อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ รูปภวสฺส จ อรูปภวสฺส จ อนฺตเร อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

กามภวสฺส จ รูปภวสฺส จ อนฺตเร นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ กามภวสฺส จ รูปภวสฺส จ อนฺตเร นตฺถิ อนฺตราภโว, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อนฺตราภโว’’ติฯ รูปภวสฺส จ อรูปภวสฺส จ อนฺตเร นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตา ฯ หญฺจิ รูปภวสฺส จ อรูปภวสฺส จ อนฺตเร นตฺถิ อนฺตราภโว, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อนฺตราภโว’’ติฯ

[506] อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ ปญฺจมี สา โยนิ, ฉฏฺฐมี สา คติ, อฏฺฐมี สา วิญฺญาณฏฺฐิติ, ทสโม โส สตฺตาวาโสติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภวูปคํ กมฺมนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อนฺตราภวูปคา สตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อนฺตราภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อนฺตราภเว อตฺถิ รูปํ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อนฺตราภโว ปญฺจโวการภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[507] อตฺถิ กามภโว, กามภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภโว, อนฺตราภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ กามภวูปคํ กมฺมนฺติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภวูปคํ กมฺมนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ กามภวูปคา สตฺตาติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภวูปคา สตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… กามภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… กามภเว อตฺถิ รูปํ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภเว อตฺถิ รูปํ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… กามภโว ปญฺจโวการภโวติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภโว ปญฺจโวการภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อตฺถิ รูปภโว, รูปภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? อามนฺตาฯ

อตฺถิ อนฺตราภโว, อนฺตราภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ รูปภวูปคํ กมฺมนฺติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภวูปคํ กมฺมนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ รูปภวูปคา สตฺตาติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภวูปคา สตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… รูปภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… รูปภเว อตฺถิ รูปํ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภเว อตฺถิ รูปํ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… รูปภโว ปญฺจโวการภโวติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภโว ปญฺจโวการภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อตฺถิ อรูปภโว, อรูปภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภโว, อนฺตราภโว ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อรูปภวูปคํ กมฺมนฺติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภวูปคํ กมฺมนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อรูปภวูปคา สตฺตาติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อนฺตราภวูปคา สตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรูปภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภเว สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรูปภเว อตฺถิ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภเว อตฺถิ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรูปภโว จตุโวการภโวติ? อามนฺตาฯ อนฺตราภโว จตุโวการภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[508] อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ สพฺเพสญฺเญว สตฺตานํ อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ …เป.… สพฺเพสญฺเญว สตฺตานํ นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ สพฺเพสญฺเญว สตฺตานํ นตฺถิ อนฺตราภโว, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อนฺตราภโว’’ติฯ

อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโว, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อนฺตราภโว’’ติฯ

น อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ น อานนฺตริยสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… นิรยูปคสฺส ปุคฺคลสฺส…เป.… อสญฺญสตฺตูปคสฺส ปุคฺคลสฺส …เป.… อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโว, โน จ วต เร วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อนฺตราภโว’’ติฯ

น อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส อตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ น อรูปูปคสฺส ปุคฺคลสฺส นตฺถิ อนฺตราภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[509] น วตฺตพฺพํ อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ นนุ อนฺตราปรินิพฺพายี ปุคฺคโล อตฺถีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อนฺตราปรินิพฺพายี ปุคฺคโล อตฺถิ, เตน วต เร [โน จ วต เร (สี. ก.), โน วต เร (สฺยา.)] วตฺตพฺเพ – ‘‘อตฺถิ อนฺตราภโว’’ติฯ

อนฺตราปรินิพฺพายี ปุคฺคโล อตฺถีติ กตฺวา อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อุปหจฺจปรินิพฺพายี ปุคฺคโล อตฺถีติ กตฺวา อตฺถิ อุปหจฺจภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อนฺตราปรินิพฺพายี ปุคฺคโล อตฺถีติ กตฺวา อตฺถิ อนฺตราภโวติ? อามนฺตาฯ อสงฺขารปรินิพฺพายี ปุคฺคโล…เป.… สสงฺขารปรินิพฺพายี ปุคฺคโล อตฺถีติ กตฺวา อตฺถิ สสงฺขารภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อนฺตราภวกถา นิฏฺฐิตาฯ

8. อฏฺฐมวคฺโค