เมนู

(56) 4. อารุปฺปกถา

[455] อากาสานญฺจายตนํ อสงฺขตนฺติ? อามนฺตาฯ นิพฺพานํ ตาณํ เลณํ สรณํ ปรายนํ อจฺจุตํ อมตนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อากาสานญฺจายตนํ อสงฺขตํ, นิพฺพานํ อสงฺขตนฺติ? อามนฺตาฯ ทฺเว อสงฺขตานีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ทฺเว อสงฺขตานีติ? อามนฺตาฯ ทฺเว ตาณานิ…เป.… อนฺตริกา วาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อากาสานญฺจายตนํ อสงฺขตนฺติ? อามนฺตาฯ อากาสานญฺจายตนํ ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? อามนฺตาฯ อสงฺขตํ ภโว คติ สตฺตาวาโส สํสาโร โยนิ วิญฺญาณฏฺฐิติ อตฺตภาวปฏิลาโภติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อตฺถิ อากาสานญฺจายตนูปคํ กมฺมนฺติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อสงฺขตูปคํ กมฺมนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อตฺถิ อากาสานญฺจายตนูปคา สตฺตาติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ อสงฺขตูปคา สตฺตาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

อากาสานญฺจายตเน สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? อามนฺตาฯ อสงฺขเต สตฺตา ชายนฺติ ชียนฺติ มียนฺติ จวนฺติ อุปปชฺชนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อากาสานญฺจายตเน อตฺถิ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? อามนฺตาฯ อสงฺขเต อตฺถิ เวทนา สญฺญา สงฺขารา วิญฺญาณนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… อากาสานญฺจายตนํ จตุโวการภโวติ? อามนฺตาฯ อสงฺขตํ จตุโวการภโวติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[456] วตฺตพฺพํ – ‘‘จตฺตาโร อารุปฺปา อสงฺขตา’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ จตฺตาโร อารุปฺปา อเนชา วุตฺตา ภควตาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ จตฺตาโร อารุปฺปา อเนชา วุตฺตา ภควตา, เตน วต เร วตฺตพฺเพ ‘‘จตฺตาโร อารุปฺปา อสงฺขตา’’ติฯ

อารุปฺปกถา นิฏฺฐิตาฯ

6. ฉฏฺฐวคฺโค

(57) 5. นิโรธสมาปตฺติกถา

[457] นิโรธสมาปตฺติ อสงฺขตาติ? อามนฺตาฯ นิพฺพานํ ตาณํ เลณํ สรณํ ปรายนํ อจฺจุตํ อมตนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… นิโรธสมาปตฺติ อสงฺขตา, นิพฺพานํ อสงฺขตนฺติ? อามนฺตาฯ ทฺเว อสงฺขตานีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… ทฺเว อสงฺขตานีติ? อามนฺตาฯ ทฺเว ตาณานิ…เป.… อนฺตริกา วาติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

นิโรธสมาปตฺติ อสงฺขตาติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ เกจิ นิโรธํ สมาปชฺชนฺติ ปฏิลภนฺติ อุปฺปาเทนฺติ สมุปฺปาเทนฺติ อุฏฺฐเปนฺติ สมุฏฺฐเปนฺติ นิพฺพตฺเตนฺติ อภินิพฺพตฺเตนฺติ ชเนนฺติ สญฺชเนนฺตีติ? อามนฺตาฯ อตฺถิ เกจิ อสงฺขตํ สมาปชฺชนฺติ ปฏิลภนฺติ อุปฺปาเทนฺติ สมุปฺปาเทนฺติ อุฏฺฐเปนฺติ สมุฏฺฐเปนฺติ นิพฺพตฺเตนฺติ อภินิพฺพตฺเตนฺติ ชเนนฺติ สญฺชเนนฺตีติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

[458] นิโรธา โวทานํ วุฏฺฐานํ ปญฺญายตีติ? อามนฺตาฯ อสงฺขตา โวทานํ วุฏฺฐานํ ปญฺญายตีติ ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… นิโรธํ สมาปชฺชนฺตสฺส ปฐมํ นิรุชฺฌติ วจีสงฺขาโร, ตโต กายสงฺขาโร, ตโต จิตฺตสงฺขาโรติ? อามนฺตาฯ อสงฺขตํ สมาปชฺชนฺตสฺส ปฐมํ นิรุชฺฌติ วจีสงฺขาโร, ตโต กายสงฺขาโร, ตโต จิตฺตสงฺขาโรติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.… นิโรธา วุฏฺฐหนฺตสฺส ปฐมํ อุปฺปชฺชติ จิตฺตสงฺขาโร, ตโต กายสงฺขาโร, ตโต วจีสงฺขาโรติ? อามนฺตา ฯ อสงฺขตา วุฏฺฐหนฺตสฺส ปฐมํ อุปฺปชฺชติ จิตฺตสงฺขาโร, ตโต กายสงฺขาโร, ตโต วจีสงฺขาโรติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

นิโรธา วุฏฺฐิตํ ตโย ผสฺสา ผุสนฺติ – สุญฺญโต ผสฺโส, อนิมิตฺโต ผสฺโส, อปฺปณิหิโต ผสฺโสติ? อามนฺตาฯ อสงฺขตา วุฏฺฐิตํ ตโย ผสฺสา ผุสนฺติ – สุญฺญโต ผสฺโส, อนิมิตฺโต ผสฺโส, อปฺปณิหิโต ผสฺโสติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ

นิโรธา วุฏฺฐิตสฺส วิเวกนินฺนํ จิตฺตํ โหติ วิเวกโปณํ วิเวกปพฺภารนฺติ? อามนฺตาฯ อสงฺขตา วุฏฺฐิตสฺส วิเวกนินฺนํ จิตฺตํ โหติ วิเวกโปณํ วิเวกปพฺภารนฺติ? น เหวํ วตฺตพฺเพ…เป.…ฯ