2. อัปปมาทวรรค วรรณนา
1. เรื่องพระนางสามาวดี^* [15]
[ข้อความเบื้องต้น]
พระศาสดา เมื่ออาศัยกรุงโกสัมพี ประทับอยู่ที่โฆสิตาราม
ทรงปรารภความวอดวายคือมรณะ ของหญิง 500 มีพระนางสามาวดี
เป็นประธาน และของญาติ 500 ของพระนางมาคันทิยานั้น ซึ่งมี
นางมาคันทิยาเป็นประธาน จึงตรัสพระธรรมเทศนานี้ว่า "อปฺปมาโท
อมตํ ปทํ" เป็นต้น ในเรื่องนั้น มีอนุปุพพีกถา ดังต่อไปนี้:-
[กษัตริย์ 2 สหาย]
ในกาลล่วงมาแล้ว พระราชา 2 องค์ เหล่านี้ คือ "ในแคว้น
อัลลกัปปะ พระราชาทรงพระนามว่า อัลลกัปปะ, ในแคว้นเวฏฐทีปกะ
พระราชาทรงพระนามว่า เวฏฐทีปกะ" เป็นพระสหายกัน ตั้งแต่เวลา
ยังทรงพระเยาว์ ทรงศึกษาศิลปะในสำนักอาจารย์เดียวกัน โดยล่วง
ไปแห่งพระราชบิดาของตน ๆ ได้ให้ยกเศวตฉัตรขึ้นแล้ว ทรงเป็นพระ
ราชาในแคว้น มีประมาณแคว้นละ 10 โยชน์. พระราชา 2 พระองค์
นั้น เสด็จมาประชุมกันตลอดกาลตามกาล (ตามกาลอันสมควร)
ทรงยืน, นั่ง, บรรทม ร่วมกัน ทอดพระเนตรเห็นมหาชน ผู้เกิดอยู่
และตายอยู่ จึงทรงปรึกษากันว่า "ชื่อว่า ผู้ตามคนผู้ไปสู่ปรโลก ไม่มี,

* พระมหาเพียร ป. ธ. 9 วัดกันมาตุยาราม แปล.