พระธัมมปทัฏฐกถาแปล
ภาค 1
คำนมัสการ*
ข้าพเจ้า¹ อันพระกุมารกัสสปเถระ² ผู้ฝึกตนเรียบ
ร้อยแล้ว ประพฤติสม่ำเสมอโดยปกติ มีจิตมั่นคง ใคร่
ความดำรงมั่นแห่งพระสัทธรรม หวังอยู่ว่า "พระอรรถกถา
อันพรรณนาอรรถแห่งพระธรรมบทอันงาม ที่พระศาสดา
ผู้ฉลาดในสภาพที่เป็นธรรมและมิใช่ธรรม มีบทคือพระ
สัทธรรมถึงพร้อมแล้ว มีพระอัธยาศัยอันกำลังแห่งกรุณา
ให้อุตสาหะด้วยดีแล้ว ทรงอาศัยเหตุนั้น ๆ แสดงแล้ว
เป็นเครื่องเจริญปีติปราโมทย์ ของเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย
เป็นคำที่สุขุมละเอียด นำสืบ ๆ กันมา ตั้งอยู่แล้วในตามพ-
ปัณณิทวีป³ โดยภาษาของชาวเกาะ ยังไม่ทำความถึงพร้อม
แห่งประโยชน์ ให้สำเร็จแก่สัตว์ทั้งหลายที่เหลือได้ ไฉน
พระอรรถกถาแห่งพระธรรมบทนั้น จะทำประโยชน์ให้สำเร็จ
แก่โลกทั้งปวงได้" ดังนี้ อาราธนาโดยเคารพแล้ว จึง

* นัยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงแปล พ.ศ. 2441
1. พระพุทธโฆษาจารย์. 2. เป็นนามพระสังฆเถระองค์หนึ่ง ในสมัยพระพุทธโฆษา-
จารย์ ไม่ใช่พระกุมารกัสสป ในสมัยพุทธกาล. 3. เกาะเป็นที่อยู่ของชาวชนที่มี
ฝ่ามือแดง คือเกาะลังกา (Ceylon)