ฉตฺตปาณิสฺส สทฺธมฺมํ, น เทเสนฺติ ตถาคตา;
เอวเมว ทณฺฑปาณิสฺส, สตฺถอาวุธปาณินํฯ
ปาทุกา อุปาหนา เจว, ยานเสยฺยาคตสฺส จ;
ปลฺลตฺถิกา นิสินฺนสฺส, เวฐิโตคุณฺฐิตสฺส จฯ
ฉมา นีจาสเน ฐาเน, ปจฺฉโต อุปฺปเถน จ;
ฐิตเกน น กาตพฺพํ, หริเต อุทกมฺหิ จาติฯ
เตสํ วคฺคานมุทฺทานํ –
ปริมณฺฑลอุชฺชคฺฆิ, ขมฺภํ ปิณฺฑํ ตเถว จ;
กพฬา สุรุสุรุ จ, ปาทุเกน จ สตฺตมาติฯ
มหาวิภงฺเค กตฺถปญฺญตฺติวาโร นิฏฺฐิโตฯ
2. กตาปตฺติวาโร
1. ปาราชิกกณฺฑํ
[157] เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ อกฺขายิเต สรีเร เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; เยภุยฺเยน ขายิเต สรีเร เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; วฏฺฏกเต [วิวฏกเต (สฺยา.)] มุเข อจฺฉุปนฺตํ องฺคชาตํ ปเวเสติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส – เมถุนํ ธมฺมํ ปฏิเสวนฺโต อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ
[158] อทินฺนํ อาทิยนฺโต กติ อาปตฺติโย อาปชฺชติ? อทินฺนํ อาทิยนฺโต ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ ปญฺจมาสกํ วา อติเรกปญฺจมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ปาราชิกสฺส; อติเรกมาสกํ วา อูนปญฺจมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ถุลฺลจฺจยสฺส; มาสกํ วา อูนมาสกํ วา อคฺฆนกํ อทินฺนํ เถยฺยสงฺขาตํ อาทิยติ, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺส – อทินฺนํ อาทิยนฺโต อิมา ติสฺโส อาปตฺติโย อาปชฺชติฯ