4. สมนุภาสนาสมุฏฺฐานํ
[261]
เภทานุวตฺตทุพฺพจ , ทูสทุฏฺฐุลฺลทิฏฺฐิ จ;
ฉนฺทํ อุชฺชคฺฆิกา ทฺเว จ, ทฺเว จ สทฺทา น พฺยาหเรฯ
ฉมา นีจาสเน ฐานํ, ปจฺฉโต อุปฺปเถน จ;
วชฺชานุวตฺติคหณา, โอสาเร ปจฺจาจิกฺขนาฯ
กิสฺมิํ สํสฏฺฐา ทฺเว วธิ, วิสิพฺเพ ทุกฺขิตาย จ;
ปุน สํสฏฺฐา น วูปสเม, อารามญฺจ ปวารณาฯ
อนฺวทฺธํ [อนฺวทฺธมาสํ (สี. สฺยา.)] สห ชีวินิํ, ทฺเว จีวรํ อนุพนฺธนา;
สตฺตติํส อิเม ธมฺมา, กายวาจาย จิตฺตโตฯ
สพฺเพ เอกสมุฏฺฐานา, สมนุภาสนา ยถาฯ
สมนุภาสนาสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ
5. กถินสมุฏฺฐานํ
[262]
อุพฺภตํ กถินํ ตีณิ, ปฐมํ ปตฺตเภสชฺชํ;
อจฺเจกํ จาปิ สาสงฺกํ, ปกฺกมนฺเตน วา ทุเวฯ
อุปสฺสยํ ปรมฺปรา, อนติริตฺตํ นิมนฺตนา;
วิกปฺปํ รญฺโญ วิกาเล, โวสาสารญฺญเกน จฯ
อุสฺสยาสนฺนิจยญฺจ, ปุเร ปจฺฉา วิกาเล จ;
ปญฺจาหิกา สงฺกมนี, ทฺเวปิ อาวสเถน จฯ
ปสาเข อาสเน เจว, ติํส เอกูนกา อิเม;
กายวาจา น จ จิตฺตา [น จิตฺตโต (สฺยา.)], ตีหิ ทฺวาเรหิ ชายเรฯ
ทฺวิสมุฏฺฐานิกา สพฺเพ, กถิเนน สหาสมาฯ
กถินสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ
6. เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ
[263]
เอฬกโลมา ทฺเว เสยฺยา, อาหจฺจ ปิณฺฑโภชนํ;
คณวิกาลสนฺนิธิ, ทนฺตโปเนน เจลกาฯ
อุยฺยุตฺตํ เสนํ [อุยฺยุตฺตํ วเส (สฺยา.)] อุยฺโยธิ, สุรา โอเรน นฺหายนา;
ทุพฺพณฺเณ ทฺเว เทสนิกา, ลสุณุปติฏฺเฐ นจฺจนาฯ
นฺหานมตฺถรณํ เสยฺยา, อนฺโตรฏฺเฐ ตถา พหิ;
อนฺโตวสฺสํ จิตฺตาคารํ, อาสนฺทิ สุตฺตกนฺตนาฯ
เวยฺยาวจฺจํ สหตฺถา จ, อภิกฺขุกาวาเสน จ;
ฉตฺตํ ยานญฺจ สงฺฆาณิํ, อลงฺการํ คนฺธวาสิตํฯ
ภิกฺขุนี สิกฺขมานา จ, สามเณรี คิหินิยา;
อสํกจฺจิกา อาปตฺติ, จตฺตารีสา จตุตฺตริฯ
กาเยน น วาจาจิตฺเตน, กายจิตฺเตน น วาจโต;
ทฺวิสมุฏฺฐานิกา สพฺเพ, สมา เอฬกโลมิกาติฯ
เอฬกโลมสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ
7. ปทโสธมฺมสมุฏฺฐานํ
[264]
ปทญฺญตฺร อสมฺมตา, ตถา อตฺถงฺคเตน จ;
ติรจฺฉานวิชฺชา ทฺเว วุตฺตา, อโนกาโส [อโนกาเส (สี. สฺยา.)] จ ปุจฺฉนาฯ
สตฺต สิกฺขาปทา เอเต, วาจา น กายจิตฺตโต [กายจิตฺตกา (ก.)];
วาจาจิตฺเตน ชายนฺติ, น ตุ กาเยน ชายเรฯ
ทฺวิสมุฏฺฐานิกา สพฺเพ, ปทโสธมฺมสทิสาฯ
ปทโสธมฺมสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ