ประมวล
ปัญหาและเฉลยพุทธานุพุทธประวัติ
นักธรรมและธรรมศึกษาชั้นเอก
ข้อความทั่วไป
ถาม. คำว่า ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ย่อมมีกำกับสำหรับ
โลกมาแต่ไหนแต่ไร แม้ในเรื่องพระพุทธประวัติก็มีคำเช่นนั้นปรากฏ
อยู่ ดูเหมือนคนในครั้งนั้นถือเป็นกวดขัน แต่จะมีเนื้อความเกี่ยวข้อง
กันอย่างไร เป็นข้อที่น่ารู้อยู่บ้าง ขอจงบริหารให้เห็นว่าเป็นสำคัญ
อย่างไร ?
ตอบ. เห็นว่าเป็นสำคัญเพราะเกี่ยวข้องกันดังนี้ ชาติที่จะถาวร
วัฒนาจำเป็นต้องอาศัยยึดศาสนาที่ดีเป็นหลัก แม้ศาสนาเล่าที่จะเจริญ
รุ่งเรื่องก็ต้องอาศัยชาติที่เป็นอิสระช่วยสนับสนุน ถ้าโลกจะไม่ประพฤติ
ตามธรรม คงตั้งอยู่เป็นอิสระไม่ได้ และธรรมถ้าไม่อาศัยโลกจัก
เจริญไม่ได้ โลกกับธรรมต้องอิงอาศัยกันฉันใด ชาติกับศาสนาก็ต้อง
อิงอาศัยกันฉันนั้น แต่สำหรับชาติที่จะตั้งมั่นคงดำรงอิสรภาพอยู่ได้ ก็
ต้องอาศัยพระมหากษัตริย์เป็นผู้ดำรงมั่นอยู่ในธรรม และมีพระปรีชา
สามารถยิ่งในสรรพกรณียกิจน้อยใหญ่เป็นหลัก เพราะฉะนั้น ประเทศ
ที่เจริญแล้จึงมักมีศาสนาที่ดีเป็นที่เคารพ และมีพระมหากษัตริย์ที่ทรง