อุปกรณ์วินัยมุข
กัณฑ์ที่ 23
สังฆกรรม
มูลเหตุที่ให้เกิดสังฆกรรมมี 2 คือ :-
1. ภิกษุบริษัทมากขึ้น.
2. มีพระพุทธประสงค์จะให้สงฆ์เป็นใหญ่ในการบริหารคณะ.
คำสวดในสังฆกรรมที่ต้องใช้ มี 2 คือ :-
1. ญัตติ คำเผดียงสงฆ์.
2. อนุสาวนา คำประกาศความปรึกษาและตกลงของสงฆ์.
สังฆกรรมแยกออกเป็น 4 คือ :-
1. อปโลกนกัมม์ กรรมที่ทำเพียงบอกกันในชุมนุมสงฆ์ ไม่มีญัตติ
และอนุสาวนา.
2. ญัตติกัมม์ กรรมที่ทำเพียงตั้งญัตติ ไม่มีอนุสาวนา.
3. ญัตติทุติยกัมม์ กรรมที่ทำด้วยตั้งญัตติและสวดอนุสาวนาหนเดียว.
4. ญัตติจตุตถกัมม์ กรรมที่ทำด้วยตั้งญัตติและสวดอนุสาวนา 3 หน.
(1) อปโลกนกัมม์ มี 5 คือ :-
1. นิสสารณา คือนาสนะสามเณรผู้กล่าวตู่พระพุทธเจ้า.
2. โอสารณา คือรับสามเณรรูปนั้นผู้ประพฤติเรียบร้อยแล้วเข้าหมู่.