8. นิโรธนิพฺพานปญฺโห

[8] ราชา อาห ‘‘ภนฺเต นาคเสน, นิโรโธ นิพฺพาน’’นฺติ? ‘‘อาม, มหาราช, นิโรโธ นิพฺพาน’’นฺติฯ ‘‘กถํ, ภนฺเต , นาคเสน, นิโรโธ นิพฺพาน’’นฺติ? ‘‘สพฺเพ พาลปุถุชฺชนา โข, มหาราช, อชฺฌตฺติกพาหิเร อายตเน อภินนฺทนฺติ อภิวทนฺติ อชฺโฌสาย ติฏฺฐนฺติ, เต เตน โสเตน วุยฺหนฺติ, น ปริมุจฺจนฺติ ชาติยา ชราย มรเณน โสเกน ปริเทเวน ทุกฺเขหิ โทมนสฺเสหิ อุปายาเสหิ น ปริมุจฺจนฺติ ทุกฺขสฺมาติ วทามิฯ สุตวา จ โข, มหาราช, อริยสาวโก อชฺฌตฺติกพาหิเร อายตเน นาภินนฺทติ นาภิวทติ นาชฺโฌสาย ติฏฺฐติ, ตสฺส ตํ อนภินนฺทโต อนภิวทโต อนชฺโฌสาย ติฏฺฐโต ตณฺหา นิรุชฺฌติ, ตณฺหานิโรธา อุปาทานนิโรโธ, อุปาทานนิโรธา ภวนิโรโธ, ภวนิโรธา ชาตินิโรโธ, ชาตินิโรธา ชรามรณํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา นิรุชฺฌนฺติ, เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส นิโรโธ โหติ, เอวํ โข, มหาราช, นิโรโธ นิพฺพาน’’นฺติฯ

‘‘กลฺโลสิ, ภนฺเต นาคเสนา’’ติฯ

นิโรธนิพฺพานปญฺโห อฏฺฐโมฯ

9. นิพฺพานลภนปญฺโห

[9] ราชา อาห ‘‘ภนฺเต นาคเสน, สพฺเพว ลภนฺติ นิพฺพาน’’นฺติ? ‘‘น โข, มหาราช, สพฺเพว ลภนฺติ นิพฺพานํ, อปิ จ โข, มหาราช, โย สมฺมา ปฏิปนฺโน อภิญฺเญยฺเย ธมฺเม อภิชานาติ, ปริญฺเญยฺเย ธมฺเม ปริชานาติ, ปหาตพฺเพ ธมฺเม ปชหติ, ภาเวตพฺเพ ธมฺเม ภาเวติ, สจฺฉิกาตพฺเพ ธมฺเม สจฺฉิกโรติ, โส ลภติ นิพฺพาน’’นฺติฯ

‘‘กลฺโลสิ , ภนฺเต นาคเสนา’’ติฯ

นิพฺพานลภนปญฺโห นวโมฯ

10. นิพฺพานสุขชานนปญฺโห

[10] ราชา อาห ‘‘ภนฺเต นาคเสน, โย น ลภติ นิพฺพานํ, ชานาติ โส ‘สุขํ นิพฺพาน’’’นฺติ? ‘‘อาม, มหาราช, โย น ลภติ นิพฺพานํ, ชานาติ โส ‘สุขํ นิพฺพาน’’’นฺติฯ ‘‘กถํ, ภนฺเต นาคเสน, อลภนฺโต ชานาติ ‘สุขํ นิพฺพาน’’’นฺติ? ‘‘ตํ กิํ มญฺญสิ, มหาราช, เยสํ นจฺฉินฺนา หตฺถปาทา , ชาเนยฺยุํ เต, มหาราช, ‘ทุกฺขํ หตฺถปาทจฺเฉทน’’’นฺติ? ‘‘อาม, ภนฺเต, ชาเนยฺยุ’’นฺติฯ ‘‘กถํ ชาเนยฺยุ’’นฺติ? ‘‘อญฺเญสํ, ภนฺเต, ฉินฺนหตฺถปาทานํ ปริเทวิตสทฺทํ สุตฺวา ชานนฺติ ‘ทุกฺขํ หตฺถปาทจฺเฉทน’’’นฺติ ฯ ‘‘เอวเมว โข, มหาราช, เยสํ ทิฏฺฐํ นิพฺพานํ, เตสํ สทฺทํ สุตฺวา ชานาติ ‘สุขํ นิพฺพาน’’’นฺติฯ

‘‘กลฺโลสิ, ภนฺเต นาคเสนา’’ติฯ

นิพฺพานสุขชานนปญฺโห ทสโมฯ

นิพฺพานวคฺโค จตุตฺโถฯ

อิมสฺมิํ วคฺเค ทส ปญฺหาฯ

5. พุทฺธวคฺโค