‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, พาฬิสิโก ปริตฺตกํ วธิตฺวา วิปุลํ ลาภมธิคจฺฉติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ปริตฺตโลกามิสมตฺตํ ปริจฺจชิตพฺพํฯ โลกามิสมตฺตํ, มหาราช, ปริจฺจชิตฺวา โยคี โยคาวจโร วิปุลํ สามญฺญผลํ อธิคจฺฉติฯ อิทํ, มหาราช, พาฬิสิกสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตมฺเปตํ, มหาราช, เถเรน ราหุเลน –

‘‘‘สุญฺญตญฺจานิมิตฺตญฺจ, วิโมกฺขญฺจาปฺปณิหิตํ;

จตุโร ผเล ฉฬภิญฺญา, จชิตฺวา โลกามิสํ ลเภ’’’ติฯ

พาฬิสิกงฺคปญฺโห นวโมฯ

10. ตจฺฉกงฺคปญฺโห

[10] ‘‘ภนฺเต นาคเสน, ‘ตจฺฉกสฺส ทฺเว องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ ทฺเว องฺคานิ คเหตพฺพานี’’ติ? ‘‘ยถา, มหาราช, ตจฺฉโก กาฬสุตฺตํ อนุโลเมตฺวา รุกฺขํ ตจฺฉติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ชินสาสนมนุโลมยิตฺวา สีลปถวิยํ ปติฏฺฐหิตฺวา สทฺธาหตฺเถน ปญฺญาวาสิํ คเหตฺวา กิเลสา ตจฺเฉตพฺพาฯ อิทํ, มหาราช, ตจฺฉกสฺส ปฐมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, ตจฺฉโก เผคฺคุํ อปหริตฺวา สารมาทิยติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน สสฺสตํ อุจฺเฉทํ ตํ ชีวํ ตํ สรีรํ อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรํ ตทุตฺตมํ อญฺญทุตฺตมํ อกตมภพฺพํ อปุริสการํ อพฺรหฺมจริยวาสํ สตฺตวินาสํ นวสตฺตปาตุภาวํ สงฺขารสสฺสตภาวํ โย กโรติ, โส ปฏิสํเวเทติ, อญฺโญ กโรติ, อญฺโญ ปฏิสํเวเทติ, กมฺมผลทสฺสนา จ กิริยผลทิฏฺฐิ จ อิติ เอวรูปานิ เจว อญฺญานิ จ วิวาทปถานิ อปเนตฺวา สงฺขารานํ สภาวํ ปรมสุญฺญตํ นิรีหนิชฺชีวตํ [นิสตฺตนิชีวตํ (ก.)] อจฺจนฺตํ สุญฺญตํ อาทิยิตพฺพํฯ

อิทํ, มหาราช, ตจฺฉกสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตมฺเปตํ, มหาราช, ภควตา เทวาติเทเวน สุตฺตนิปาเต –

‘‘‘การณฺฑวํ นิทฺธมถ, กสมฺพุํ อปกสฺสถ;

ตโต ปลาเป วาเหถ, อสฺสมเณ สมณมานิเนฯ

‘‘‘นิทฺธมิตฺวาน ปาปิจฺเฉ, ปาปอาจารโคจเร;

สุทฺธา สุทฺเธหิ สํวาสํ, กปฺปยวฺโห ปติสฺสตา;

ตโต สมคฺคา นิปกา, ทุกฺขสฺสนฺตํ กริสฺสถา’’’ติฯ

ตจฺฉกงฺคปญฺโห ทสโมฯ

มกฺกฏกวคฺโค ฉฏฺโฐฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

มกฺกโฏ ทารโก กุมฺโม, วนํ รุกฺโข จ ปญฺจโม;

เมโฆ มณิ มาควิโก, พาฬิสี ตจฺฉเกน จาติฯ

7. กุมฺภวคฺโค